
De Nederlandse defensie-uitgaven zijn in 2024 gestegen naar een historisch hoog niveau: 19,9 miljard euro, goed voor €1.105 per inwoner. Daarmee staat Nederland op plek 7 van alle 32 NAVO landen, zo blijkt uit cijfers van het CBS en de NAVO. Gecorrigeerd voor koopkracht zakt Nederland naar plaats 10, maar de stijging is hoe dan ook opvallend, zeker nu Nederland ook voor het eerst sinds de jaren ’90 meer dan 2% van het bbp aan defensie besteedt, waarmee het voldoet aan de NAVO norm.
Wat is er aan de hand?
De stijging is deels te verklaren door de Russische inval in Oekraïne en de bredere herbewapening in Europa. Maar met miljarden extra op tafel ontstaat er ook een logische vraag: hoe worden die gelden besteed, en wie controleert dat?
Defensie-uitgaven zijn per definitie complex en vaak omgeven door geheimhouding. Denk aan wapencontracten, internationale samenwerkingen en de ontwikkeling van militaire technologie. Toch gaat het hier om publieke middelen, en dus is transparantie, zeker in een tijd van groeiende uitgaven, geen luxe maar noodzaak.
In de praktijk blijkt die transparantie vaak beperkt. Uitgaven per onderdeel zijn moeilijk te volgen, en controle achteraf gebeurt grotendeels via vertrouwelijke rapporten en parlementaire commissies, waarvan burgers de uitkomsten zelden volledig te zien krijgen.

Bekijk onze lijst met de beste altcoins van dit moment en profiteer mee!
Blockchain als controlemiddel
Juist in deze context zou blockchain een rol kunnen spelen. Niet als vervanging van staatsgeheimen of nationale veiligheid, maar als instrument voor slimme financiële controle. Door defensie-uitgaven gedeeltelijk op de blockchain te registreren, bijvoorbeeld via zero-knowledge proofs of andere cryptografische waarborgen, kunnen transparantie en veiligheid hand in hand gaan.
Mogelijke toepassingen zijn bijvoorbeeld smart contracts voor wapenleveringen, waarbij betalingen automatisch worden gekoppeld aan prestaties, leveringen of goedgekeurde voorwaarden. Maar ook publiek inzichtelijke overheidsbudgetten, waarbij delen van het defensiebudget versleuteld maar controleerbaar worden vastgelegd.
In Estland wordt al geëxperimenteerd met blockchain voor overheidsuitgaven, en ook de NAVO zelf onderzoekt toepassingen voor transparante digitale infrastructuur.
Best wallet - betrouwbare en anonieme wallet
- Meer dan 60 chains beschikbaar voor alle crypto
- Vroege toegang tot nieuwe projecten
- Hoge staking belongingen
- Lage transactiekosten
