Is Bitcoin (BTC) de volgende stap in de ontwikkeling van geld?
|
Wat is geld? Dat is een vraag die veel langskomt wanneer je praat over bitcoin (BTC) als betaalmiddel. Wanneer we kijken naar het gebruik van geld in onze geschiedenis komen een aantal belangrijke eigenschappen naar boven: geld moet schaars zijn en relatief makkelijk te vervoeren. En het liefst is het ook nog hard werken om het te vergaren.
Wat is geld?
Geld kan van alles zijn. Schelpen, bankbiljetten, eentjes en nulletjes in de database van een bank en natuurlijk bitcoin. Iets dat waarde vertegenwoordigt, kan geld zijn. Wanneer jij je schulden ermee kunt voldoen of er dingen mee kunt kopen is iets te bestempelen als een betaalmiddel en dus geld.
Geld is een financiële techniek dat onder meer gebaseerd is op een geloofssysteem. Het geloof dat het morgen en overmorgen ook waarde heeft, hoewel de euro en dollar dagelijks aan inflatie onderhevig zijn en dus minder waard worden.
Als genoeg mensen het als ruilmiddel zien, is het aan te duiden als geld. Maar bovenal is het een essentieel onderdeel in onze samenleving voor het drijven van handel.
Functie van geld
In de geschiedenis hebben veel verschillende soorten objecten dienst gedaan als geld. Al millennia lang doen wij mensen waardetransacties met behulp van een ruilmiddel. Geld wordt gebruikt om een bepaalde waarde over te dragen.
Schaarste creëert waarde en vraag. Er is een reden dat we zandkorrels niet gebruiken om een broodje bal te kopen bij de snackbar.Van zand is er immers genoeg.
Met dat in het achterhoofd kunnen we beter begrijpen waarom we bepaalde dingen gebruiken om handel te drijven. Denk aan vee, maar ook bijvoorbeeld granen, is in het verleden vaak gebruikt als betaalmiddel.
Dit soort producten hebben vanuit zichzelf intrinsieke waarde. Een schaap kan voor wol en voedsel zorgen bijvoorbeeld. Intrinsieke waarde is dus belangrijk voor een ruilmiddel.
Naast dit soort ruilmiddelen hebben we ook al sinds mensenheugenis te maken met objecten waar we waarde aangeven, terwijl je er eigenlijk verder niet zo heel veel mee kunt. Schelpen of kralen bijvoorbeeld.
De laatste groep in de geschiedenis van geld zijn de edelmetalen. Deze horen eigenlijk in beide hokjes: mede daarom maakte we er vele eeuwen geleden al munten van. Maar wat goud en zilver vooral veel waard maakt is schaarste: er is een beperkt aantal en het is niet gemakkelijk te delven.
Dollars en euro’s
Op dit moment zijn de uitgegeven valuta door centrale banken leidend in de wereldeconomie. De dollar is de reservemunt van de wereld. Het geloof erin is nog steeds sterk: jouw dollar is morgen nog steeds van jou en je kunt er dingen mee kopen.
Dat vertrouwen was op een zeker moment in de geschiedenis heel logisch: men wist niet beter en de dollar was bovendien gekoppeld aan de goud standaard. Elke dollar of gulden werd gedekt door een bepaalde hoeveelheid goud opgeslagen door een centrale bank.
Wanneer je kort in de geschiedenis van geld duikt zie je dat het geldsysteem continu aan verandering onderhevig is. Van kralen naar digitaal geld in een paar eeuwen. Maar voordat geld digitaal werd, is er het nodige gebeurd in met name de 20e eeuw.
Gouden standaard
De gouden standaard is in drie verschillende periodes in Nederland actief geweest:
Vandaag de dag is er helemaal geen koppeling meer met goud of een ander schaars goed. Ons geldsysteem berust nu niet meer op schaarsheid (geld kan immers zo worden bijgedrukt, uitgeleend en in het systeem worden gegoten), maar puur op vertrouwen in de mensen die het geld uitgeven en verdelen.
Het is natuurlijk niet zo dat iedereen de geldkraan maar open mag draaien. Maar het feit is dat aan die geldpers geen goud of ander product meer gekoppeld wordt. We gebruiken dus geld dat volledig afhankelijk is van vertrouwen en niet meer door enige intrinsieke waarde wordt gedekt.
Waarde
Wanneer het geld gedekt iets door iets van waarde, of zelf intrinsieke waarde heeft, is het dus puur en alleen gebaseerd op het geloof in (toekomstige) waarde.
Mede door het gebrek aan een koppeling aan een product dat eindig is en niet gemakkelijk te maken, hebben we met de euro en dollar onszelf valuta aangemeten die constant onderhevig zijn aan inflatie.
Om de financiële problemen op te lossen worden er steeds meer dollars en euro’s in omloop gebracht. Waardoor de relatieve waarde van al het andere geld dat in omloop is ook weer afneemt.
Geen ideaal oppotmiddel dus. Je stapeltje geld wordt immers steeds relatief minder waard, ook als het aantal euro’s op je rekening gelijk blijft.
Bitcoin (BTC) als digitaal geld
Ondertussen bestaat het grootste gedeelte van al ons geld al digitaal. In talloze databases van banken en andere financiële instellingen staan ons geld netjes opgeslagen in de vorm van eentjes en nullen.
Maar toch klinkt het een beetje gek, nu we bekend zijn met het fenomeen bitcoin, dat je de waarde van jouw geld toevertrouwt aan een paar grote machtige instanties. Denk aan de centrale banken en de Wereldbank.
Bitcoin ís digitaal geld. Sterker nog: het is gebouwd om alleen digitaal gebruikt te worden. Het netwerk wordt beveiligd door enorm veel computerkracht, terwijl iedereen op het netwerk zijn eigen regels bepaalt. Wordt daarover consensus bereikt? Dan blijf je gezellig met elkaar op het netwerk.
Mining
Lever je kracht aan het netwerk en draag je op deze manier bij aan de veiligheid? Dan word je als zogenaamde bitcoin miner beloond door de mensen die het netwerk gebruiken door transactiekosten. Én je krijgt een deel van de opbrengst voor het verwerken van de transacties in de vorm van een block reward.
Bitcoin wordt gedekt door de energie die miners leveren om het netwerk veilig te houden. Bitcoin is dus een schaars digitaal product dat wordt gedekt door de energie die er voor is geleverd om de munt te delven.
Miners doen mee aan het netwerk om bitcoin te verdienen, zij kunnen de opbrengst vervolgens verkopen of zelf houden. Omdat bitcoin waarde heeft is de industrie achter de computerkracht voor bitcoin ondertussen een miljarden industrie.
De strijd om nieuwe bitcoin wordt steeds heviger, waardoor er meer en meer computerkracht nodig is om kans te maken op een beloning. Wat weer resulteert in een sterker netwerk.
De beloning in bitcoin wordt elke vier jaar minder, om zo ver in de jaren 2100 het laatste BTC de markt op te slingeren. Het is dus voor iedereen duidelijk wanneer er bitcoin de markt op zullen komen en ook hoeveel. Het maximale aantal bitcoin dat ooit zal bestaan is 21 miljoen.
Ben je het niet eens met de regels? Dan kun je een poging doen om nieuwe regels te introduceren of zelfs je eigen netwerk starten om te kijken of het beter kunt. Deze mechanismen zorgen ervoor dat het netwerk heel erg conservatief is met het accepteren van nieuwe ideeën en toevoegingen.
Stabiliteit
Door de conservatieve houding van de bitcoin community is het monetaire beleid duidelijk. Je kunt uitrekenen wanneer er nieuwe bitcoin op de markt komen en wanneer we uiteindelijk.
Kunnen we dat met onze eigen euro of dollar? Helaas niet, door de inrichting van het huidige monetaire stelsel zijn er bepaalde mensen die daarover gaan. Je bent als land maar één slechte verkiezing af van de financiële afgrond.
Enkele verkeerde beslissingen kunnen een land in complete chaos dompelen. Die chaos kan bitcoin niet voorkomen, maar het kan bij bitcoin in ieder geval niet aan een veranderend financieel beleid liggen.
Bij bitcoin is de snelheid van het printen van geld duidelijk. Je weet wat je hebt en je kunt tot op de seconde berekenen hoeveel procent van het aantal beschikbare munten je hebt. Door het vaste aantal BTC blijft jouw marktaandeel in een economie die draait op bitcoin altijd hetzelfde, het is van te voren te voorspellen.
Bitcoin zorgt voor zekerheid en het blijft (in ieder geval op het eigen netwerk) altijd dezelfde BTC. Een inzichtelijk monetaire systeem waar dezelfde regels voor iedereen gelden klinkt als een mooi basisbeginsel om iets moois op te bouwen.
We hadden schelpen en kralen, we gebruiken goud en dollars, maar nu is het tijd voor hét nieuwe geld. Een combinatie van digitale schaarste en een duidelijk economisch model: bitcoin.
