Waarom het aantal crypto-scams toeneemt. Wat kunnen we daarvan leren?

Waarom online oplichters of scammers slimmer worden en hoe jij jezelf kunt beschermen

Scams worden slimmer, persoonlijker en moeilijker te herkennen. Wat betekent dat voor jou?

De techniek achter cryptocurrencies wordt steeds beter. Helaas geldt dat ook voor de technieken die oplichters inzetten om cryptosystemen te verstoren. In 2024 ontvingen scammers wereldwijd naar schatting bijna $10 miljard aan fondsen. En dat is nog maar het officiële cijfer.

In deze blog laten we zien waarom crypto-scams toenemen. Welke technieken worden gebruikt, en belangrijker nog: wat jij hiervan kunt leren.

Scam 2.0: van nepwebsites naar relatiemanipulatie

De klassieke ‘klik hier voor gratis Bitcoin’ scams maken plaats voor iets veel verfijnder. De populairste nieuwe tactiek heet pig butchering. Hierbij bouwen oplichters eerst online een band met je op. Vaak via WhatsApp, Instagram of datingapps, om je daarna te overtuigen te investeren in een nep-platform.

Deze oplichting duurt soms weken of zelfs maanden. De oplichter wordt een ‘vriend’, ‘coach’ of zelfs ‘liefde van je leven’. Pas veel later blijkt dat het hele verhaal nep was.

In 2024 steeg het aantal stortingen naar pig butchering scams met bijna 210% vergeleken met het jaar ervoor (bron: Chainalysis).

Scams worden grootschalig en professioneel

Achter veel crypto-scams zitten inmiddels complete bedrijven. Een van de bekendste is Huione Guarantee, een online marktplaats die oplichters voorziet van alles wat ze nodig hebben: nepwebsites, gestolen gegevens, AI-software, social media-profielen en zelfs klantenservice-tools.

Deze ‘scam-fabrieken’ zijn vaak gevestigd in Zuidoost-Azië, maar opereren wereldwijd. Sommige maken zelfs gebruik van dwangarbeid: mensen worden gedwongen om te werken in scam-centers waar ze dag in dag uit slachtoffers moeten benaderen.

Ouderen zijn steeds vaker slachtoffer

In de VS komt inmiddels 20% van alle verloren cryptogeld uit de leeftijdsgroep 60+. De FBI meldde in 2024 dat deze groep verantwoordelijk was voor $2,8 miljard aan verliezen. Ter vergelijking: jongeren onder de 20 jaar verloren minder dan $8 miljoen.

Ouderen zijn kwetsbaarder omdat ze vaker vertrouwen op telefonische hulp, minder bekend zijn met crypto, en gevoeliger zijn voor autoriteitsargumenten of emotionele manipulatie.

Slimme trucs die je moet kennen

Een greep uit de technieken die oplichters gebruiken:

• AI-gegenereerde stemmen of video’s die lijken op bekende personen en zo vertrouwen te winnen.
• Adresvergiftiging: ze sturen een mini-transactie vanaf een adres dat lijkt op dat van een eerdere ontvanger, in de hoop dat jij per ongeluk geld naar hen stuurt.
• Werk-aanbiedingen waarbij je gevraagd wordt geld te investeren om te ‘kunnen starten’.
• Crypto ATM-scams, waarbij slachtoffers worden overtuigd om contant geld om te zetten in crypto en dat te versturen.
• E-mails die van jouw eigen account lijken te komen.
• Bellen met onbekende nummers.

Wat kun jij doen?

Scams zijn moeilijk te stoppen, maar je kunt jezelf wel beschermen:

• Controleer altijd waar je je geld naartoe stuurt.
• Vertrouw geen onbekenden die jou benaderen met investeringskansen.
• Krijg je een link of QR-code? Wees extra alert op verdachte details of afwijkingen.
• En misschien wel het belangrijkste: praat erover. Met je ouders, vrienden, leerlingen of collega’s.
• Vermijd telefoongesprekken met onbekende nummers. Als iemand je echt nodig heeft, sturen ze een appje of een voicemail.
• Lees je in over verschillende scams zodat je het gedrag kan herkennen voor het geval je ermee in aanraking komt.

Laat je niet onder druk zetten. Echte kansen blijven ook morgen nog bestaan.

Vragen om over door te praten:

• Waarom worden scams steeds persoonlijker?
• Hoe kun je een ’te mooi om waar te zijn’-aanbod herkennen?
• Wat maakt ouderen zo’n populair doelwit?
• Kun je AI herkennen in een scam?
• Wat kunnen scholen doen om leerlingen weerbaar te maken?

Geef een reactie