Hoe ‘Operatie Destabilise’ miljarden in Russische crypto traceerde
|
De Britse National Crime Agency (NCA) heeft een van de meest omvangrijke witwasoperaties ooit blootgelegd. Russische criminelen gebruikten cryptocurrency om internationale sancties te omzeilen en enorme bedragen aan illegale winsten wit te wassen. Operatie Destabilise leidde tot 84 arrestaties en de inbeslagname van meer dan 24 miljoen euro in cash en cryptocurrency.
Wat is Operatie Destabilise?
Operatie Destabilise is een internationale samenwerking die wordt geleid door de NCA, in samenwerking met onder andere de FBI, de Franse Direction Centrale de la Police Judiciaire en de Ierse Garda. Het onderzoek richtte zich op twee witwasnetwerken, Smart en TGR, die miljarden dollars aan cash en cryptocurrency verplaatsten namens georganiseerde misdaadgroepen en Russische elites.
De operatie strekte zich uit over meerdere continenten, waaronder Rusland, het Midden-Oosten en Zuid-Amerika. Volgens de NCA vormen deze netwerken de grootste dreiging voor internationale financiële integriteit in de afgelopen jaren. Rob Jones, directeur-generaal operaties bij de NCA, noemde de operatie “de meest significante witwasoperatie” die de instantie ooit heeft aangepakt.
De actie heeft niet alleen criminelen gearresteerd, maar ook waardevolle inzichten gegeven in de methoden die worden gebruikt om geldstromen te verbergen en sancties te ontwijken.
De rol van crypto in witwassen en sanctieontduiking
Cryptocurrency speelde een cruciale rol in het verplaatsen van fondsen binnen het netwerk. Zodra criminele inkomsten in een land werden verzameld, werden deze vaak omgezet naar crypto en via transacties naar andere landen gestuurd. Dit maakte het mogelijk om enorme bedragen te verplaatsen zonder fysieke grensoverschrijdingen.
Over-the-counter (OTC) handelsplatforms, die vaak slecht gereguleerd zijn, werden ingezet om cash in cryptocurrency te converteren en omgekeerd. Dit maakte het moeilijker om transacties te traceren en verbanden te leggen tussen verschillende partijen.
Slava Demchuk, CEO van AMLBot, legde uit dat OTC-platforms gebruikt worden om “on-chain trace” te verbergen. Hij pleit voor betere samenwerking tussen landen en snelle sancties om dit soort misbruik te voorkomen. Volgens de NCA gebruikten de netwerken cryptocurrency niet alleen om geld wit te wassen, maar ook om nieuwe illegale activiteiten te financieren, zoals de aankoop van drugs en wapens.
Wie zijn de betrokkenen en wat is hun Modus Operandi?
De netwerken Smart en TGR stonden centraal in de operatie. Ze werden geleid door Ekaterina Zhdanova en George Rossi, waarbij Zhdanova eerder door OFAC werd gesanctioneerd wegens haar betrokkenheid bij ransomware-groepen. Beide netwerken werkten nauw samen om enorme hoeveelheden cash en crypto te verplaatsen.
In Engeland, Schotland en Wales werden door TGR honderden cashtransacties uitgevoerd in slechts vier maanden. Volgens de NCA vonden deze transacties vaak plaats in straatomgevingen, waarbij direct na een contante overdracht een overeenkomstige cryptocurrency-transactie volgde.
Het netwerk werkte volgens een gelaagd model, waarbij Russische criminelen crypto verkregen via ransomware-aanvallen en deze vervolgens omzetten naar cash die was verkregen uit drugshandel en andere illegale activiteiten. Dit gaf Russische elites toegang tot harde valuta en westerse criminelen de mogelijkheid om grote hoeveelheden cryptocurrency te gebruiken voor de internationale handel in drugs.
How the UK Disrupted a Multi-Billion Crypto Russian Sanctions Evasion Operation
The “Operation Destabilise” was not limited to the UK and included actions taken in the Middle East, Russia, and South America.
Read more: https://t.co/YFWV23KYkG pic.twitter.com/JWPUJetZ6B— Mars Signals (@MarsSignals) December 9, 2024
Internationale samenwerking: uitdagingen en successen
Het succes van Operatie Destabilise kwam voort uit de samenwerking tussen internationale instanties zoals OFAC, de FBI en Europese politiediensten. Desondanks blijft internationale regulering en handhaving op het gebied van cryptocurrency een grote uitdaging.
Byron Boston, CEO van Crypto Track en een voormalig politieagent in Dallas, merkte op dat inconsistenties in regelgeving en trage juridische processen vaak belemmeringen vormen. Zo kan het verkrijgen van gegevens van internationale beurzen dagen of zelfs weken duren, wat criminelen genoeg tijd geeft om gestolen cryptocurrency te liquideren.
De arrestaties en inbeslagnames zijn een belangrijke stap in de strijd tegen witwaspraktijken, maar Jones erkent dat nieuwe criminelen altijd klaarstaan om de leegte te vullen. Hij benadrukt dat het begrip van deze systemen door wetshandhavers cruciaal is om toekomstige netwerken aan te pakken.
Wat betekent dit voor de toekomst van crypto-regulering?
De bevindingen van Operatie Destabilise benadrukken de mogelijke noodzaak van strengere regulering van cryptocurrency en betere internationale samenwerking. Cryptocurrencies zoals Bitcoin bieden innovatieve mogelijkheden, maar kunnen ook worden misbruikt door criminelen.
Snel handelen, zoals het delen van informatie en het opleggen van sancties, is essentieel om witwaspraktijken te bestrijden. Overheden en bedrijven moeten zich blijven richten op het aanpakken van slecht gereguleerde OTC-platforms.
De aanpak van Operatie Destabilise is een mijlpaal, maar de strijd tegen crimineel gebruik van crypto is nog lang niet voorbij.
