Wat is Bitcoin? Ontdek de originele cryptocurrency
In de afgelopen vijftien jaar heeft Bitcoin zich ontwikkeld tot meer dan alleen een ruilmiddel en opslagplaats van digitale waarde. Het heeft het concept van gedecentraliseerd digitaal geld geïntroduceerd, waardoor de manier waarop financiële transacties kunnen plaatsvinden zonder de afhankelijkheid van traditionele tussenpersonen zoals banken of overheden is veranderd. Bitcoin wordt vaak “digitaal goud” genoemd en is uitgegroeid tot een wereldwijd erkend activum dat symbool staat voor financiële onafhankelijkheid en innovatie. De invloed van Bitcoin strekt zich niet alleen uit tot het opslaan van waarde, maar ook tot decentralized finance (DeFi) en het potentieel om andere industrieën te transformeren.
In deze gids onderzoeken we wat Bitcoin is, hoe het werkt en waarom het belangrijk is.
Wat is Bitcoin?
Bitcoin is een gedecentraliseerde digitale valuta die peer-to-peer transacties mogelijk maakt zonder de noodzaak van een centrale autoriteit zoals een bank of overheid. Transacties worden geverifieerd door middel van blockchaintechnologie – een openbaar, gedistribueerd grootboek dat elke transactie registreert die ooit op het netwerk is gemaakt.
In tegenstelling tot traditionele fiatvaluta’s wordt Bitcoin niet uitgegeven of gereguleerd door een centrale autoriteit en is de voorraad beperkt tot 21 miljoen munten. Dit gedecentraliseerde karakter maakt het een aantrekkelijk alternatief voor traditioneel geld, vooral voor mensen in regio’s met instabiele financiële systemen of beperkte toegang tot bankdiensten.
Hoe werkt Bitcoin?
Bitcoin werkt op een gedecentraliseerd netwerk dat wordt aangedreven door blockchaintechnologie, zonder dat er een centrale autoriteit zoals een bank nodig is. De functionaliteit is afhankelijk van belangrijke processen zoals mining, proof of work en cryptografische validatie. De kern van de Bitcoin blockchain is een openbaar grootboek waarin transacties worden geverifieerd door een netwerk van computers (nodes).
Deze nodes werken samen om complexe wiskundige problemen op te lossen via een consensusmechanisme dat bekend staat als Proof of Work (PoW). Zodra dit is opgelost, wordt een nieuw blok toegevoegd aan de blockchain, waarmee alle voorgaande transacties worden beveiligd en gevalideerd. Miners, die deelnemen aan dit proces, worden beloond met nieuw geslagen bitcoins, waardoor het netwerk gedecentraliseerd en veilig blijft.
Bitcoin mining
Bitcoin gebruikt een consensusmechanisme genaamd Proof of Work (PoW) om het netwerk te beveiligen. Dit omvat een proces dat “mining” wordt genoemd, waarbij gespecialiseerde computers complexe wiskundige problemen oplossen om transacties te valideren en nieuwe blokken aan de blockchain toe te voegen. De eerste miner die het probleem oplost, verdient een beloning in Bitcoin en het nieuwe blok wordt toegevoegd aan de keten.
Mining beveiligt niet alleen het netwerk, maar brengt ook nieuwe Bitcoin in omloop. Voor mining is echter veel rekenkracht en energie nodig, waardoor er bezorgdheid is ontstaan over de gevolgen voor het milieu.
Bitcoin-transacties
Bitcoin transacties werken door middel van cryptografische sleutels. Elke Bitcoin wallet heeft twee sleutels: een public key, die werkt als een adres, en een private key, die werkt als een wachtwoord dat de eigenaar toegang geeft tot zijn Bitcoin. Om Bitcoin te versturen gebruikt de verzender zijn private key om de transactie te ondertekenen, waarna miners de transactie valideren door een cryptografische puzzel op te lossen voordat deze aan de blockchain wordt toegevoegd.
Transacties zijn veilig en bijna onmogelijk te wijzigen als ze eenmaal bevestigd zijn, dankzij de cryptografische aard van de blockchain. Dit maakt Bitcoin een onveranderlijk en transparant betalingssysteem.
Hoe werkt het minen van Bitcoin?
Het minen van het netwerk zorgt ervoor dat transacties consequent worden verwerkt en het netwerk actueel blijft. Bij Bitcoin moeten miners ingewikkelde algoritmes oplossen, wat resulteert in de toevoeging van een nieuw blok aan de blockchain ongeveer elke tien minuten.
Bitcoin mining draagt ook bij aan de toevoeging van nieuwe Bitcoins aan het netwerk. Wanneer een miner een nieuw blok genereert, ontvangt hij als beloning Bitcoins. De hoogte van deze beloning is al vanaf het begin van Bitcoin vastgelegd.
Er zijn in totaal 21 miljoen Bitcoins, maar nog niet alle coins zijn momenteel in het netwerk beschikbaar. Tot het jaar 2140 zullen de laatste nieuwe Bitcoins worden uitgegeven aan miners. Elke vier jaar vindt er een zogenaamde Bitcoin halving plaats, waarbij de beloning voor miners wordt gehalveerd.
Dit zou kunnen suggereren dat Bitcoin minen minder rendabel wordt, maar dat is niet noodzakelijk het geval. Het idee achter de afnemende beloningen is dat dit wordt gecompenseerd door de waardestijging van Bitcoin en de transactiekosten die miners eveneens ontvangen.
Techniek achter Bitcoin mining
Bitcoin mining gebruikt het SHA256 hashing-algoritme, waarbij alle actieve miners proberen een hash te genereren die overeenkomt met de door Bitcoin vastgestelde doel-hash. De eerste miner die hierin slaagt, creëert een nieuw blok en ontvangt hiervoor beloningen. Het oplossen van deze hash wordt steeds complexer, wat resulteert in de noodzaak voor krachtige hardware, zoals grafische kaarten. Dit leidt tot hoge energiekosten.
Een korte geschiedenis van Bitcoin
Bitcoin werd voor het eerst voorgesteld in 2008 door Satoshi Nakamoto in een whitepaper getiteld “Bitcoin: A Peer-to-Peer Electronic Cash System”. De whitepaper legde de basis voor een gedecentraliseerde digitale valuta gebaseerd op blockchaintechnologie en cryptografie.
Het Bitcoin-netwerk ging in januari 2009 van start en het eerste blok, het Genesis Blok, werd gedolven door Nakamoto. In 2010 kreeg Bitcoin enige aandacht toen een gebruiker de eerste echte transactie deed met Bitcoin: hij kocht twee pizza’s voor 10.000 BTC, wat vandaag de dag miljoenen waard zou zijn.
Sinds de oprichting is Bitcoin exponentieel gegroeid in waarde en erkenning, met periodes van extreme prijsvolatiliteit. In de loop der jaren heeft Bitcoin te maken gehad met vele uitdagingen, waaronder overheidsregels, schaalbaarheidsproblemen en concurrentie van andere cryptocurrencies, maar het heeft zichzelf ook gecementeerd als een baanbrekende kracht in de wereld van digitale activa.
Bitcoin toepassingen?
Bitcoin is in 2009 opgericht met als doel de financiële wereld te hervormen en consumenten een alternatief te bieden om minder afhankelijk te zijn van grote centrale partijen zoals banken. Dit kwam voort uit de kredietcrisis van 2008, die een hoogtepunt bereikte door de risicovolle praktijken van grote financiële instellingen in de Verenigde Staten.
In de daaropvolgende jaren vonden de eerste betalingen met Bitcoin plaats. Een bekend voorbeeld is de aankoop van twee pizza’s in 2010 door een Bitcoin-gebruiker voor 10.000 Bitcoin. Ondanks deze vroege transacties is Bitcoin echter niet uitgegroeid tot een wijdverbreid betaalmiddel.
Betalingen
Bij betalingen met Bitcoin speelt de snelheid van het netwerk een probleem. Soms kan het meer dan een halfuur duren voordat een transactie volledig is verwerkt. Vooral de onzekerheid over de snelheid waarmee een transactie definitief wordt goedgekeurd, maakt Bitcoin minder geschikt voor alledaagse transacties zoals het afrekenen van een kopje koffie op het terras.
Bij grotere betalingen waarbij tijd geen rol speelt, wordt Bitcoin echter steeds vaker geaccepteerd. Het meest bekende voorbeeld hiervan is Tesla, dat een tijdlang Bitcoin accepteerde voor het afrekenen van auto’s. Tesla heeft dit beleid echter teruggedraaid vanwege zorgen over de impact van Bitcoin mining op het milieu.
Opslag als digitaal goud
Tegenwoordig is de meest populaire toepassing van Bitcoin die van een investering. Dit is interessant voor traders die op korte termijn winst willen maken met cryptocurrency, maar ook zeker voor de lange termijn opslag van geld. De term ‘digitaal goud’ wordt hiervoor vaak gebruikt.
Dit komt mede door de beperkte beschikbaarheid van Bitcoin, met een maximum van 21 miljoen coins die steeds langzamer vrijkomen, vergelijkbaar met de kenmerken van fysiek goud.
Nationale valuta
Niet alleen consumenten, maar ook hele landen zoeken naar manieren om minder afhankelijk te zijn van grote financiële instellingen. El Salvador is hier een prominent voorbeeld van. Het land, dat eerder alleen de Amerikaanse dollar als wettig betaalmiddel erkende, heeft in 2021 Bitcoin toegevoegd.
El Salvador streeft met de acceptatie van Bitcoin naar het aantrekken van grote cryptoprojecten. Er zijn al grote initiatieven gestart om Bitcoin te minen met duurzame energie. Het land biedt bovendien burgerschap aan iedereen die investeert in Bitcoin en bijdraagt aan de faciliteiten in El Salvador.
Bitcoin voordelen en nadelen
Bitcoin heeft een revolutie teweeggebracht in het financiële landschap, maar er kleven zowel voor- als nadelen aan. Een beter begrip van deze aspecten is essentieel voor iedereen die betrokken is bij of het gebruik van Bitcoin overweegt.
Voordelen:
- Decentralisatie: Bitcoin werkt op een gedecentraliseerd netwerk, wat betekent dat het niet wordt gecontroleerd door een overheid of centrale autoriteit. Dit biedt financiële autonomie aan gebruikers, waardoor Bitcoin bestand is tegen censuur en overheidsingrijpen. Voor mensen in landen met onstabiele valuta of strenge financiële regelgeving kan dit een belangrijk voordeel zijn.
- Veiligheid: Bitcoin-transacties worden versleuteld en vastgelegd op de blockchain, zodat er niet mee geknoeid of geknoeid kan worden als een transactie eenmaal voltooid is. Het gebruik van cryptografie zorgt ook voor een hoog beveiligingsniveau en tot op heden is het Bitcoin-netwerk nog nooit met succes gehackt.
- Schaarste en weerstand tegen inflatie: Bitcoin heeft een hard cap van 21 miljoen munten, wat betekent dat er nooit meer dan dit aantal munten zal worden gemaakt. Dit maakt het een deflatoir activum, omdat de voorraad niet kan worden opgeblazen op de manier waarop fiatvaluta’s dat kunnen, waarbij centrale banken meer geld kunnen drukken, wat leidt tot inflatie. Beleggers zien Bitcoin vaak als een afdekking tegen inflatie, vooral in tijden van economische onzekerheid.
- Grenzeloze transacties: Met Bitcoin kunnen gebruikers wereldwijd betalingen versturen en ontvangen zonder afhankelijk te zijn van de traditionele bankinfrastructuur. Dit is vooral voordelig voor internationale geldtransfers, omdat de hoge kosten en lange verwerkingstijden van traditionele grensoverschrijdende geldtransfers omzeild worden.
Nadelen:
- Volatiliteit: Bitcoin is berucht om zijn prijsvolatiliteit. Hoewel dit kansen biedt voor winst, maakt het Bitcoin ook tot een risicovolle investering. Grote prijsschommelingen kunnen binnen een paar dagen plaatsvinden, waardoor het moeilijk is om marktbewegingen te voorspellen. Voor mensen die op zoek zijn naar een stabiele waardeopslag of valuta voor alledaagse transacties, kan dit afschrikkend werken.
- Invloed op het milieu: Het Proof of Work-consensusmechanisme dat het Bitcoin-netwerk beveiligt, is zeer energie-intensief. Bitcoin mining vereist veel rekenkracht, wat leidt tot een hoog elektriciteitsverbruik, waardoor bezorgdheid is ontstaan over de invloed van Bitcoin op het milieu. Dit is een belangrijk discussiepunt geworden, vooral in de context van klimaatverandering.
- Schaalbaarheidsproblemen: Terwijl de populariteit van Bitcoin groeide, had het netwerk moeite met schaalbaarheid. Het Bitcoin-netwerk kan maar een beperkt aantal transacties per seconde verwerken, wat kan resulteren in lange transactietijden en hoge kosten tijdens periodes van grote vraag. Hoewel Layer-2 oplossingen zoals het Lightning Network deze problemen proberen aan te pakken, blijft schaalbaarheid een uitdaging.
- Onzekerheid over regelgeving: Veel overheden proberen nog steeds te bepalen hoe ze Bitcoin en andere cryptocurrencies moeten reguleren. Inconsistente of onduidelijke regelgeving kan de marktwaarde en bruikbaarheid van Bitcoin beïnvloeden. Sommige landen hebben Bitcoin volledig verboden, terwijl andere landen bezig zijn met het reguleren ervan, waardoor het voor bedrijven en investeerders ingewikkelder wordt.
Bitcoin vs Ethereum
Bitcoin en Ethereum zijn de twee grootste en meest invloedrijke cryptocurrencies, maar ze hebben fundamenteel verschillende rollen in het blockchain ecosysteem. Hier is een vergelijking van hun belangrijkste kenmerken:
Doel
- Bitcoin: Bitcoin is primair ontworpen als een opslagplaats van waarde en digitale valuta. Het is vooral gericht op decentralisatie en dient als alternatief voor traditioneel geld, vaak “digitaal goud” genoemd.
- Ethereum: Ethereum is daarentegen ontworpen als een gedecentraliseerd platform voor smart contracts en decentrale applicaties (dApps). Hoewel Ether (ETH) wordt gebruikt als valuta, omvat het bredere toepassingsgebied van Ethereum het hosten van DeFi-protocollen, NFT’s en dApp’s.
Consensusmechanisme
- Bitcoin: Bitcoin gebruikt Proof of Work (PoW), waarbij miners complexe wiskundige puzzels moeten oplossen om transacties te valideren. Hoewel dit proces veilig is, kost het veel energie en heeft het geleid tot kritiek op de impact van Bitcoin op het milieu.
- Ethereum: Ethereum gebruikte oorspronkelijk PoW, maar vanaf de Merge in 2022 is het overgestapt op Proof of Stake (PoS). Deze methode is energiezuiniger en beveiligt het netwerk door validators ETH te laten “staken” als onderpand om transacties te valideren.
Aanbod en inflatie
- Bitcoin: Bitcoin heeft een vaste voorraad van 21 miljoen munten, waardoor het van nature deflatoir is. Naarmate meer mensen Bitcoin gebruiken of erin investeren, neemt de waarde ervan theoretisch toe door de schaarste.
- Ethereum: Ethereum heeft geen harde limiet op het aanbod. Met de implementatie van EIP-1559 introduceerde Ethereum echter een verbrandingsmechanisme dat het aanbod van ETH bij elke transactie vermindert, met als doel om ETH na verloop van tijd deflatoir te maken.
Snelheid en schaalbaarheid
- Bitcoin: Bitcoin kan ongeveer 7 transacties per seconde (TPS) verwerken. De schaalbaarheidsbeperkingen worden deels aangepakt door het Lightning Network, maar het is nog steeds langzamer dan de meeste andere blockchains.
- Ethereum: De hoofdketen van Ethereum kan ongeveer 15-30 TPS verwerken, maar met Layer-2 oplossingen zoals rollups en toekomstige upgrades zoals sharding, zal Ethereum naar verwachting aanzienlijk hogere transactiesnelheden bereiken.
Gebruikscases
- Bitcoin: Bitcoin wordt voornamelijk gebruikt als waardeopslag, digitale valuta en afdekking tegen inflatie. Het is geliefd voor langetermijninvesteringen en als alternatief voor fiatvaluta’s.
- Ethereum: Ethereum wordt gebruikt in DeFi (Decentralized Finance), NFT’s (Non-Fungible Tokens), dApps, en DAO’s (Decentralized Autonomous Organizations). Het ecosysteem van Ethereum is veel diverser en biedt een breed scala aan gedecentraliseerde diensten.
Markt en adoptie
- Bitcoin: Bitcoin blijft de grootste cryptocurrency qua marktkapitalisatie en wordt algemeen erkend als de meest gedecentraliseerde en veilige. Het is vaak de eerste cryptocurrency die investeerders of instellingen kiezen als ze de markt betreden.
- Ethereum: Ethereum is de op één na grootste cryptocurrency en is het platform voor innovatie in blockchaintechnologie. Met zijn brede scala aan toepassingen is Ethereum de basis geworden van de Web3-beweging en wordt het gebruikt door ontwikkelaars, ontwerpers en bedrijven.
Info over de regulering van Bitcoin
Voor overheden blijkt het een uitdaging om tot een effectieve regulering van Bitcoin te komen. De decentrale aard van Bitcoin maakt dat een verbod weinig zin heeft; het netwerk blijft immers functioneren zolang er actieve Bitcoin-miners zijn. Desondanks streven overheden naar regulering, vanwege de vermeende frequente toepassing van cryptocurrency bij witwassen, oplichting en illegale online activiteiten.
In 2023 heeft het Europees Parlement ingestemd met twee belangrijke wetgevingspakketten op het gebied van cryptocurrency. Met de ‘Markets in Crypto Assets Regulation (MICA)’ beoogt men vooral crypto-gebruikers beter te informeren om fraude te voorkomen. Dit houdt in dat crypto-exchanges en andere platformen verplicht worden hun klanten duidelijker te informeren over de gebruikte technologie en de risico’s binnen de cryptomarkt.
Het ‘Transfer of Funds Regulation (TFR)-pakket’ richt zich op het bestrijden van illegale activiteiten die via cryptocurrency plaatsvinden. Hierdoor krijgen crypto-exchanges een rol die meer vergelijkbaar is met die van banken, waarbij ze verplicht worden verdachte transacties actief op te sporen en te melden.
Deze Europese regelgeving wordt ook in Nederland geïmplementeerd. Voordat deze van kracht wordt, zal het pakket echter eerst door de Nederlandse politiek behandeld worden om tot passende nationale wetgeving te komen.
In Nederland leidt dit ertoe dat cryptobedrijven onder toezicht komen te staan van de Autoriteit Financiële Markten. De Nederlandsche Bank speelt ook een belangrijke rol, met name bij de controle van stablecoins.
Hoe kan je Bitcoin kopen?
In Nederland kun je Bitcoin aanschaffen via gereguleerde brokers en exchanges. De keuze voor een specifieke broker of exchange hangt voornamelijk af van je ervaring op de cryptomarkt. Er zijn platforms waar je eenvoudig Bitcoin kunt kopen door aan te geven hoeveel BTC je wilt ontvangen en vervolgens de transactie te voltooien. Daarnaast is er de mogelijkheid om zelf actief te handelen door orders te plaatsen.
Coinbase is in Nederland een van de populairste platforms. Dit platform biedt zowel een eenvoudige koopoptie voor beginners, waarmee je snel Bitcoin kunt aanschaffen, als een geavanceerd handelsplatform voor ervaren traders die meer mogelijkheden zoeken. Voor Nederlandse gebruikers is het handig om te weten dat je op OKX Bitcoin kan kopen met iDEAL.
OKX - trade meer dan 150 crypto’s
- Nieuwe app en Web3 wallet in Nederland
- Handel met andere traders
- Verdien rente met crypto leningen
Bitcoin Samengevat
Bitcoin heeft de cryptocurrency-markt in gang gezet en staat nog altijd aan de top als de meest waardevolle, veiligste en meest betrouwbare cryptomunt. Het robuuste mining-systeem waarborgt de beveiliging van het netwerk en biedt duidelijkheid over de distributie van nieuwe Bitcoins voor de komende decennia.
De cryptomunt wordt voornamelijk gebruikt als investering. Er zijn grofweg twee soorten investeerders: traders die op korte termijn winst willen maken op kleine koersschommelingen, en investeerders die Bitcoin beschouwen als digitaal goud. Deze laatste groep gelooft dat Bitcoin, vanwege het beperkte aanbod, op de lange termijn aanzienlijk in waarde zal stijgen.
In Nederland is het veilig en legaal om in Bitcoin te investeren, hoewel het nog niet veel wordt geaccepteerd als betaalmiddel. Recent zijn in Europa nieuwe wetten ingevoerd voor de regulering van Bitcoin en andere cryptocurrencies. Deze wetten zijn vooral gericht op het tegengaan van illegale activiteiten en hebben nog geen grote invloed op het gebruik van Bitcoin voor reguliere investeerders.