El Salvador en Bitcoin: De ambities en gevolgen van Nayib Bukele’s meesterzet

In 2021 verraste Nayib Bukele, de president van El Salvador, de wereld door Bitcoin als wettig betaalmiddel in zijn land in te voeren. Dit maakte El Salvador het eerste land ter wereld dat een cryptocurrency als officiële valuta gebruikte, een besluit dat wereldwijd veel aandacht trok. Het resulteerde in tal van opmerkelijke zaken. Meer aandacht, een grote verandering in imago, meer aandacht. En een coverstory in de Time.

Bitcoin als besluit

Bukele introduceerde Bitcoin als wettig betaalmiddel met de belofte dat het buitenlandse investeringen zou aantrekken, de economie zou moderniseren en financiële inclusie zou bevorderen. Veel Salvadoranen hebben geen toegang tot traditionele bankdiensten, en Bukele beweerde dat Bitcoin zou kunnen helpen om dit probleem op te lossen door een toegankelijke en transparante vorm van digitaal bankieren te bieden. Het idee was dat inwoners transacties konden doen zonder tussenkomst van banken, wat vooral gunstig zou zijn voor Salvadoranen die afhankelijk zijn van geldovermakingen vanuit het buitenland.

Daarnaast zag Bukele Bitcoin als een manier om El Salvador te herpositioneren op het wereldtoneel. Door een voortrekkersrol te spelen in de adoptie van cryptocurrency, hoopte hij dat El Salvador een aantrekkelijke bestemming zou worden voor technologiebedrijven en toeristen. In lijn met deze visie kondigde hij plannen aan voor de oprichting van een “Bitcoin City” aan de voet van de Conchagua-vulkaan, volledig aangedreven door geothermische energie.

TIME's new cover: How Nayib Bukele's "iron fist" has transformed El Salvador https://t.co/2j4mHrQBj0 pic.twitter.com/FxIrCmAGy7

— TIME (@TIME) August 29, 2024

De reactie van de internationale gemeenschap en inwoners

De invoering van Bitcoin als wettig betaalmiddel werd echter niet door iedereen met enthousiasme ontvangen. Internationale financiële instellingen zoals het Internationaal Monetair Fonds (IMF) waarschuwden voor de risico’s van het omarmen van een volatiele en ongereguleerde digitale valuta. Ze wezen op potentiële risico’s voor de macro-economische stabiliteit en financiële integriteit van El Salvador. Ook veel buitenlandse investeerders stonden sceptisch tegenover het besluit, gezien de volatiliteit van Bitcoin en het gebrek aan bredere acceptatie en regelgeving.

Binnen El Salvador waren de reacties ook gemengd. Hoewel een aantal inwoners en bedrijven Bitcoin omarmden, toonden peilingen aan dat een aanzienlijk deel van de bevolking terughoudend was of de technologie simpelweg niet vertrouwde. Ondanks Bukele’s optimisme over Bitcoin, blijkt uit gegevens dat minder dan 12% van de Salvadoranen ooit een transactie met Bitcoin heeft uitgevoerd. Veel Salvadoranen gaven de voorkeur aan de Amerikaanse dollar, die stabieler en bekender is als betaalmiddel.

Economische en sociale Impact

Bukele’s Bitcoin-beleid heeft ook geleid tot zorgen over de economische stabiliteit van het land. De waarde van de door de overheid aangeschafte Bitcoin daalde aanzienlijk tijdens de cryptomarktcrash van 2022, wat leidde tot miljoenen verliezen. Dit versterkte de kritiek dat de beslissing om Bitcoin als wettig betaalmiddel in te voeren meer een publiciteitsstunt was dan een weloverwogen economisch beleid. De “Bitcoin Beach,” een strandgemeenschap die als een soort proeftuin voor de adoptie diende, werd weliswaar een populaire toeristische trekpleister, maar had niet de wijdverbreide economische impact die Bukele had voorspeld. Tegelijkertijd is Bitcoin Beach wel het zaadje geweest waar uiteindelijk dit grote landelijke experiment uit voort kwam.

De invoering van Bitcoin als wettig betaalmiddel in El Salvador blijft een omstreden onderwerp. Terwijl Bukele’s gok met Bitcoin aanvankelijk de wereldwijde aandacht op El Salvador richtte en sommige investeringen en toerisme aantrok, zijn de bredere economische voordelen twijfelachtig gebleken. De langetermijngevolgen van dit experiment zullen afhangen van de volatiliteit van de markt en de bereidheid van de bevolking om de technologie op grotere schaal te omarmen. Wat echter duidelijk is, is dat Bukele met zijn beslissing om Bitcoin te adopteren zijn land op een onconventionele en risicovolle economische koers heeft gezet.

Dat kan goed of slecht uitpakken op de lange termijn. Het is in ieder geval een feit dat El Salvador onderdeel van veel gesprekken is, ook voor techbedrijven en bedrijven uit deze sector.