Column: Debat, beleid en winnen

Soms is het goed even tot tien te tellen. Adem in. Adem uit. Om dan alsnog in een tirade te vervallen. Dan is het goed nog wat langer te wachten voor je een reactie schrijft. Dat uitademen en nog iets langer wachten was wel nodig na de Cryptocast van BNR waar Europarlementariër Paul Tang te gast was. Mijn voornaamste probleem: dat hij nooit iemand laat uitpraten en zelf constant door-filibustert.

Inmiddels heb ik het vergeven. Het is makkelijk in de vele valkuilen van een geoefende debater te trappen, daarom is het goed eens te kijken hoe zo’n debat in elkaar kan zitten. Waarom zo iemand nooit z’n mond houdt, tenzij hij of zij wordt afgekapt door de voorzitter of aan de tijdslimiet zit, en hoe daar dan op te reageren. Debatteren is eigenlijk ook gewoon leuk. Het is een spel. Onderken en beheers!

Koop gemakkelijk en snel Bitcoin bij Bitvavo. Ga aan de slag en betaal geen handelskosten voor je eerste aankoop tot €1.000 !

Laten we beginnen met het constant doorpraten, dat heeft een doel. Je moet als debater namelijk zo veel mogelijk zeggen in zo’n kort mogelijke tijd om de nog te overtuigen groep aan jouw kant te krijgen. Daar zijn technieken voor. Om niet verward te raken en je kennis voort te laten draven kun je steeds overal ‘en’ tussen te zetten. Elke keer kom je daarna met een nieuw argument of je herhaalt een eerder genoemde die je heel belangrijk vindt in iets andere woorden. Omdat er meestal een maximale spreektijd is, probeer je zo veel mogelijk in zo’n kort mogelijke tijd te zeggen. Je stopt pas als je tijd over is. Of je stopt abrupt na je eerste en allerbeste argument waardoor dat extra sterk staat. Dan moet je wel sterk in je schoenen staan omdat het wel heel makkelijk voor de andere partij kan zijn dat argument onderuit te schoffelen. Als de andere partij op tientallen afgevuurde argumenten moet reageren, dan wordt dat al snel lastig.

Dit gesprek bij de Cryptocast ging over een belangrijk stokpaardje van Paul, namelijk: het tegengaan van witwassen en fraude. Specifiek ging dit over wallets* en custodial wallets en hoe men in de toekomst mogelijk allerlei privégegevens moet gaan delen om nog (crypto)valuta over te kunnen maken. Dit alles onder het mom van het tegengaan van witwassen, fraude en uiteraard terrorismefinanciering.

Dat tegengaan van witwassen is Het Allerbelangrijkste Ding Ever voor Paul. Of dat écht waar is, is niet eens zo relevant. Wel is het relevant voor hoe een debat gevoerd wordt. Dat gaat namelijk zo: als iets heel.erg.belangrijk is, mag alles ervoor wijken. Nee, móet alles ervoor wijken. Het mag zoveel kosten als maar kan. Het maakt allemaal niet uit. Als het Heel Erg gevonden wordt, dan moet het probleem opgelost worden.

Helaas gaan veel politici aan iets heel belangrijks voorbij, namelijk: is het effectief wat we doen? Werkt het eigenlijk wel? Met andere woorden: is het doeltreffend?

En dan is er nog één dingetje: als het doeltreffend is, of juist niet, komt dat misschien door ons, ons beleid?

In het geval van antiwitwasbeleid wordt er al tientallen jaren ontzettend veel geld tegenaan gegooid of bedrijven, instellingen en banken moeten er heel veel geld tegenaan gooien. Regels worden steeds extremer en elke keer werkt het niet of niet voldoende. In plaats van het beleid aan te passen, wordt dezelfde lijn steeds maar doorgezet en steeds weer een trapje strenger gemaakt.

En dat heeft consequenties. Namelijk: het vertrouwen van de politiek in de burger is weg en het vertrouwen van de burger in de politiek daarmee ook, iets waar ik niet alleen in sta. De European Data Protection Board en de Autoriteit Persoonsgegevens zien hier ook vooral problemen.

Hoe komen we hier dan uit? De tegenstander, want zo werkt dat bij debatteren, moet proberen de volgers van het debat van iets anders te overtuigen. Daarvoor moet je sterk in je schoenen staan. In dit geval moet je dus echt álle cijfers paraat hebben rond de effectiviteit van de maatregelen, of juist de ineffectiviteit. Je moet ook een oplossing hebben voor het probleem, samen met een kostenraming, effectiviteitsmeting en wat de consequenties van de nieuwe oplossing zijn. Als de oplossing is: stop met alle maatregelen, dat kan, maar dan moet je dat wel goed kunnen onderbouwen. Dan kun je het bijvoorbeeld zo zeggen: witwassen is een probleem, het is soms best ernstig en daar moeten we iets tegen kunnen doen. Het komt door de enorme regeldruk, waardoor juist zij die je wilt vangen er tussendoor kunnen glippen, en die regeldruk halen we weg en zo maken we vele tienduizenden werkkrachten vrij om ouderwets speurwerk te doen naar de stoute mensen en zo zorgen we er ook voor dat de gewone burger niet meer standaard verdacht is, en zo is iedereen weer blij.

* ook wel foutief ‘non-custodial wallets’ genoemd; er bestaan portemonnees of portemonnees-in-bewaring, dus een (spaar)rekening bij een bank bijvoorbeeld.

Krijn Soeteman is tech- en wetenschapsjournalist en volgt bitcoin al sinds lange tijd. Hij is onder meer te vinden op Twitter.

Lees ook eerdere columns:

Lees meer over:
politiekwallet