Column: Definitiekwesties

Bitcoin is voor de één niet wat het voor de ander wel is. Een kwestie van definitie zou je kunnen zeggen. Voor mij is bitcoin van alles en ook heel veel niet.

Voor de één is het louter libertarisch en anderen weten er zelfs een communistisch manifest aan te koppelen. En alles wat daartussen zit, aan meningen geen gebrek op internet.

Koop gemakkelijk en snel Bitcoin bij Bitvavo. Ga aan de slag en betaal geen handelskosten voor je eerste aankoop tot €1.000 !

In essentie is bitcoin een consensusnetwerk waarbinnen je met grote zekerheid kunt bepalen dat een door het netwerk geaccepteerde en in de blockchain opgeslagen transactie, ook daadwerkelijk uitgevoerd is en niet teruggedraaid kan worden.

Dat is een bijzondere eigenschap in de digitale wereld. Gek genoeg moet dat digitale netwerk met iets fysieks verbonden worden om vertrouwen te kunnen hebben in het slagen van het consensusmechanisme, ofwel proof-of-work.

Het kost dus simpelweg iets, in dit geval energie, om het protocol dat de databases synchroniseert tussen partijen die elkaar niet hoeven te vertrouwen, te laten werken en de blockchain aan te vullen met nieuwe gegevens, of zie dat mooier gesteld door Oleg Andreev.

Als dat de definitie is van de bitcoinblockchain is, dan kun je doen wat je wil met het netwerk zelf, aangezien de eigen token van het netwerk programmeerbaar is. Programmeerbaar geld.

En dat hebben we geweten. Wat ís bitcoin dan precies? Als je het louter bij de definitie van een databasesynchronisatietool houdt, dan doe je het netwerk echt tekort.

Niet voor niets is speltheorie een belangrijk onderdeel van het systeem. Het netwerkeffect moet ook niet onderschat worden en het sociale aspect misschien wel het belangrijkst, net als bij ‘gewoon’ geld.

Geld en waardesystemen bestaan al duizenden jaren in vele vormen. Sociaal kapitaal, kredietsystemen op basis van edelmetalen, papiergeldachtige systemen, systemen gebaseerd op slaafgemaakten waarbij ook mensen zichzelf als slaaf konden aanbieden als een schuld vereffend moest worden.

Systemen waar gezinsleden verhandeld konden worden, waar leden van een stam gebruikt konden worden. Systemen gebaseerd op vertrouwen en dan weer op glimmende muntjes. Systemen waar muntontwaarding moest zorgen voor meer soldij.

Religies waarin het rekenen van (woeker)rente verboden was (en nog steeds is). En dan de systemen die er weer voor zorgen dat je leden van de andere religie wél weer geld mag lenen tegen rente. Enzovoort.

Geld is een sociaal construct. Bitcoin ook. Als je bitcoin heel belangrijk vindt om er snel rijk mee te worden, heb je een ander uitgangspunt dan de gebruiker die er zijn documenten mee wil beveiligen of dan de gebruiker die het gebruikt als settlement layer voor heel andere transacties die niet teruggedraaid mogen worden. Daarom is het misschien ook niet zo gek dat economen er veel moeite mee hebben. Het kost toch eigenlijk alleen maar geld?

Als bitcoin nog genoeg tijd krijgt, dan zullen we het zien opduiken op steeds meer plekken, misschien soms onherkenbaar vermomd. In sommige gevallen zal het de definitie ‘geld’ krijgen, in de andere ‘digitaal goed’, weer andere definities kunnen zijn ’transactielaag’ of ‘nutteloze energieslurper’. Het vraagt dan ook om onderzoek, niet alleen vanuit ‘de’ economie, maar ook vanuit andere disciplines, zoals het recht, de antropologie, geschiedenis, politicologie en natuurlijk de andere, ‘harde’ kant, zoals de cryptografie en speltheorie.

En dan nog iemand die dat allemaal kan combineren.

Krijn Soeteman

Een column
beginnen is als een duik in het diepe: je begint een nieuw leven. Nooit
meer kun je iets doen zonder na te denken of het misschien interessant
is voor je verhaal. Maar wie ben ik eigenlijk? Sinds 2011 ben ik aan de
slag als wetenschaps- en techjournalist.

Een van de redenen dat ik in aanraking kwam met bitcoin was onderzoek
voor een wetenschaps-tv programma Labyrint. Dat was eind 2011. Ik deed
er niets mee, maar bleef het wel volgen en heb wat dat betreft heel wat
ups en downs meegemaakt.

De Prijs,
daar ben ik niet heel erg van, ja van Buy High, Sell Low. Dat principe
heb ik onderzocht en bleek ik erg goed in. Dus ik ben van de DCA-school. Gelukkig is er voldoende ander interessants om over te schrijven met betrekking tot bitcoin!

Je kunt mij vinden op Twitter.

Lees ook eerdere columns van Krijn:

Wil je
op de hoogte blijven over alle ontwikkelingen? Kom dan eens langs in onze Telegram chat, en
download ook vooral onze Android Nieuws app of iOS Nieuws app!