Column: Brief aan mensen die bitcoin(s) niets waard vinden

Op meningencircus Twitter is het wel eens lastig mensen rustig van een antwoord te voorzien. Eigenlijk moet je het dan in een lange draad stoppen, maar dat leest voor geen meter en verdwijnt al snel voorgoed uit het zicht.

Daarom een korte brief. Niet wetenschappelijk verantwoord, weinig bronnen, maar hopelijk wel een startpunt om jou, bitcoinhekelaar, toch hopelijk eens anders te laten denken over bitcoin of tenminste te begrijpen waarom er mensen zijn die er misschien wel iets in zien.

Koop gemakkelijk en snel Bitcoin bij Bitvavo. Ga aan de slag en betaal geen handelskosten voor je eerste aankoop tot €1.000 !

Trouwens, nog een ding, beste bitcoinscepticus, ik tutoyeer en hoop dat je het niet erg vindt. Mensen die ‘u’ zeggen op Twitter wantrouw ik altijd een beetje. Net zoals mensen die overal Dr. voor hun naam zetten.

Nee, je zegt vaak geen gekke dingen. Vaak ben je econoom of misschien wel gewoon al tientallen jaren handelaar. Terecht vind je dat veel mensen die bitcoin aanprijzen, of godbetert andere muntjes, rare gelovigen zijn. Dat is ook niet zo gek met het economisch stelsel dat de laatste 50 (?) jaar is opgebouwd.

Nakamoto Consensus

Laten we beginnen bij de vraag of ik bitcoinmaximalist ben. Neen. Dan is dat uit de wereld. Ik ben niet van of-of. De wereld, het leven, alles is uiteindelijk vervelend onvoorspelbaar blijkt keer op keer.

Ook internet is onvoorspelbaar, er zitten namelijk mensen tussen. Mensen die ik ken vind ik meestal best aardig, maar mensen via internet, ik vind ze ook meestal best aardig. En toch vertrouw ik het niet als iemand mij iets via internet wil geven.

Laten we het een transactie noemen. Het uitvoeren daarvan, daar is een onwrikbaar systeem voor nodig. Dat denk ik echt. Een systeem waarin niemand kan tegenhouden dat een transactie doorkomt. Niet expres, maar ook zeker niet per ongeluk.

Een systeem dat volledig te vertrouwen is, zo’n systeem is in mijn ogen al heel waardevol, al is het misschien in jouw ogen geen klap waard. Dat systeem bestaat dus tegenwoordig en heet bitcoin.

Misschien komen er andere systemen die net zo veilig zijn. Misschien komen er andere systemen die eigenlijk beter zijn. Dat zou kunnen, maar op dit moment is dat nog niet zo.

Dat uitleggen gaat best ver, kort gezegd: Nakamoto Consensus, het systeem waarmee bitcoin in zijn decentrale vertrouwen voorziet, lijkt proefondervindelijk inmiddels echt goed te doen wat het zegt te doen.

Waarom? Lees anders een stukje op Tweakers wat ik daar laatst over schreef voor meer achtergrond.

Munt uit een ander land

Bitcoin zie ik in de wereld van gewone mensen ook veel meer alsof het een muntsoort is van een ander land: steek je de grens over naar onze digitale wereld, dan heb je een echt digitaal muntje nodig.

Iets dat verankert is in die digitale wereld. Oké, gek genoeg is het verankert in de fysieke wereld, maar dat terzijde.

Je wisselt je euro’s naar bitcoins of je gebruikt een systeem dat bitcoin als transactiebasis gebruikt, bijvoorbeeld het inmiddels steeds bekender wordende Lightning-netwerk.

Het blijft lastig, die waarde, waar komt die dan vandaan, vraag je je af. Uiteindelijk is het toch wat de gek er in dollars, euro’s of ander muntje voor wil geven?

Ja. En nee. Nu nog wel, zeker, deels. Die netwerkwaarde is in mijn ogen niet alleen louter de financiële zoals ik hopelijk al een beetje heb kunnen laten zien.

China, India, Perzië, Rome...

Kijk eens naar de betrekkelijk korte historie van de mens. Je ziet al een paar duizend jaar dingen die je als geld kunt aanwijzen. Als schuld of als krediet. Die drie zaken bestaan al tijden in veel verschillende vormen.

Het is best jammer dat om dit uit te leggen iedereen altijd met dat stomme eiland Yap aankomt waar grote ronde stenen als basis voor het kredietsysteem moesten dienen.

Er is zo veel economische historie te verkennen… het leert vooral: geld is wat de mens ervan maakt. In China is het bijvoorbeeld al jaren traditie om van alles te verbieden, vervolgens weer te gedogen en later weer toe te staan, afhankelijk hoe de vlag erbij hangt.

Allerlei (particuliere) kredietsystemen met soort van voorlopers van papiergeld of waardepapier zijn daar regelmatig door de bureaucratische mangel gehaald. In de afgelopen 2.000 jaar dan hè.

Het zou me niets verbazen als ze bitcoinmining ook ineens weer zouden toestaan als het zo uitkomt. En dan vergeten we nog de verhalen van Indiërs, Perzen, Romeinen…

Bitcoin als sociaal construct

Ik denk niet dat we nu kunnen voorspellen hoe bitcoin en/of wellicht een ander digitaal muntje zich in de toekomst gaat gedragen. Geld, economie, het is en blijft mensenwerk en heeft vaak weinig met ratio te maken.

Ondanks dat je van alles kunt berekenen aan zaken die met (virtuele) waardes, rentes, hypotheken, leningen en wat al niet meer kunt berekenen. Dat doe we immers óók al duizenden jaren, altijd weer met (net iets) andere regels.

Hoe zou onze wereld eruit zien als we bijvoorbeeld elke zeven jaar alle schulden kwijtschelden? Iedereen weer een schone lei? Nou ja, met het huidige stelsel is dat onmogelijk natuurlijk. En dat is ook niet per se erg.

Kortom, bitcoin is niet alleen louter een investeringsvehikel. Dat is het voor de één. Het is niet alleen kneiterharde cryptografie, dat is het voor de ander.

Het is een sociaal construct. Bitcoin bestaat in onze digitale wereld zolang mensen en een enkele kunstmatige intelligentie vinden dat het bestaat. Het past nu niet in je wereldbeeld en dat is niet erg. Als het maar ergens in een wereldbeeld past, dan heeft het al bestaansrecht.

Krijn Soeteman

Een column beginnen is als een duik in het diepe: je begint een nieuw leven. Nooit meer kun je iets doen zonder na te denken of het misschien interessant is voor je verhaal. Maar wie ben ik eigenlijk? Sinds 2011 ben ik aan de slag als wetenschaps- en techjournalist.

Een van de redenen dat ik in aanraking kwam met bitcoin was onderzoek voor een wetenschaps-tv programma Labyrint. Dat was eind 2011. Ik deed er niets mee, maar bleef het wel volgen en heb wat dat betreft heel wat ups en downs meegemaakt.

De Prijs, daar ben ik niet heel erg van, ja van Buy High, Sell Low. Dat principe heb ik onderzocht en bleek ik erg goed in. Dus ik ben van de DCA-school. Gelukkig is er voldoende ander interessants om over te schrijven met betrekking tot bitcoin!

Je kunt mij vinden op Twitter.