Column: Brief aan mensen die bitcoin(s) niets waard vinden

Op meningencircus Twitter is het wel eens lastig mensen rustig van
een antwoord te voorzien. Eigenlijk moet je het dan in een lange
draad stoppen, maar dat leest voor geen meter en verdwijnt al snel
voorgoed uit het zicht.

Daarom een korte brief. Niet wetenschappelijk
verantwoord, weinig bronnen, maar hopelijk wel een startpunt om jou,
bitcoinhekelaar, toch hopelijk eens anders te laten denken over
bitcoin of tenminste te begrijpen waarom er mensen zijn die er
misschien wel iets in zien.

Koop gemakkelijk en snel Bitcoin bij Bitvavo. Ga aan de slag en betaal geen handelskosten voor je eerste aankoop tot €1.000 !

Trouwens, nog een ding, beste bitcoinscepticus, ik tutoyeer en
hoop dat je het niet erg vindt. Mensen die ‘u’ zeggen op Twitter
wantrouw ik altijd een beetje. Net zoals mensen die overal Dr. voor
hun naam zetten.

Nee, je zegt vaak geen gekke dingen. Vaak ben je econoom of
misschien wel gewoon al tientallen jaren handelaar. Terecht vind je
dat veel mensen die bitcoin aanprijzen, of godbetert andere muntjes,
rare gelovigen zijn. Dat is ook niet zo gek met het economisch
stelsel dat de laatste 50 (?) jaar is opgebouwd.

Nakamoto Consensus

Laten we beginnen bij de vraag of ik bitcoinmaximalist ben. Neen.
Dan is dat uit de wereld. Ik ben niet van of-of. De wereld, het
leven, alles is uiteindelijk vervelend onvoorspelbaar blijkt keer op
keer.

Ook internet is onvoorspelbaar, er zitten namelijk mensen
tussen. Mensen die ik ken vind ik meestal best aardig, maar mensen
via internet, ik vind ze ook meestal best aardig. En toch vertrouw ik
het niet als iemand mij iets via internet wil geven.

Laten we het een
transactie noemen. Het uitvoeren daarvan, daar is een onwrikbaar
systeem voor nodig. Dat denk ik echt. Een systeem waarin niemand kan
tegenhouden dat een transactie doorkomt. Niet expres, maar ook zeker
niet per ongeluk.

Een systeem dat volledig te vertrouwen is, zo’n
systeem is in mijn ogen al heel waardevol, al is het misschien in
jouw ogen geen klap waard. Dat systeem bestaat dus tegenwoordig en
heet bitcoin.

Misschien komen er andere systemen die net zo veilig zijn.
Misschien komen er andere systemen die eigenlijk beter zijn. Dat zou
kunnen, maar op dit moment is dat nog niet zo.

Dat uitleggen gaat
best ver, kort gezegd: Nakamoto Consensus, het systeem waarmee
bitcoin in zijn decentrale vertrouwen voorziet, lijkt
proefondervindelijk inmiddels echt goed te doen wat het zegt te doen.

Waarom? Lees anders een stukje op Tweakers
wat ik daar laatst over schreef
voor meer achtergrond.

Munt uit een ander land

Bitcoin zie ik in de wereld van gewone mensen ook veel meer alsof
het een muntsoort is van een ander land: steek je de grens over naar
onze digitale wereld, dan heb je een echt digitaal muntje nodig.

Iets
dat verankert is in die digitale wereld. Oké, gek genoeg is het
verankert in de fysieke wereld, maar dat terzijde.

Je wisselt je euro’s naar bitcoins of je gebruikt een systeem
dat bitcoin als transactiebasis gebruikt, bijvoorbeeld het inmiddels
steeds bekender wordende Lightning-netwerk.

Het blijft lastig, die waarde, waar komt die dan vandaan, vraag je
je af. Uiteindelijk is het toch wat de gek er in dollars, euro’s of
ander muntje voor wil geven?

Ja. En nee. Nu nog wel, zeker, deels.
Die netwerkwaarde is in mijn ogen niet alleen louter de financiële
zoals ik hopelijk al een beetje heb kunnen laten zien.

China, India, Perzië, Rome…

Kijk eens naar de betrekkelijk korte historie van de mens. Je ziet
al een paar duizend jaar dingen die je als geld kunt aanwijzen. Als
schuld of als krediet. Die drie zaken bestaan al tijden in veel
verschillende vormen.

Het is best jammer dat om dit uit te leggen
iedereen altijd met dat stomme eiland Yap aankomt waar grote ronde
stenen als basis voor het kredietsysteem moesten dienen.

Er is zo
veel economische historie te verkennen… het leert vooral: geld is
wat de mens ervan maakt. In China is het bijvoorbeeld al jaren
traditie om van alles te verbieden, vervolgens weer te gedogen en
later weer toe te staan, afhankelijk hoe de vlag erbij hangt.

Allerlei (particuliere) kredietsystemen met soort van voorlopers van
papiergeld of waardepapier zijn daar regelmatig door de
bureaucratische mangel gehaald. In de afgelopen 2.000 jaar dan hè.

Het zou me niets verbazen als ze bitcoinmining ook ineens weer zouden
toestaan als het zo uitkomt. En dan vergeten we nog de verhalen van
Indiërs, Perzen, Romeinen…

Bitcoin als sociaal construct

Ik denk niet dat we nu kunnen voorspellen hoe bitcoin en/of
wellicht een ander digitaal muntje zich in de toekomst gaat gedragen.
Geld, economie, het is en blijft mensenwerk en heeft vaak weinig met
ratio te maken.

Ondanks dat je van alles kunt berekenen aan zaken die
met (virtuele) waardes, rentes, hypotheken, leningen en wat al niet
meer kunt berekenen. Dat doe we immers óók al duizenden jaren,
altijd weer met (net iets) andere regels.

Hoe zou onze wereld eruit
zien als we bijvoorbeeld elke zeven jaar alle schulden kwijtschelden?
Iedereen weer een schone lei? Nou ja, met het huidige stelsel is dat
onmogelijk natuurlijk. En dat is ook niet per se erg.

Kortom, bitcoin is niet alleen louter een investeringsvehikel. Dat
is het voor de één. Het is niet alleen kneiterharde cryptografie, dat
is het voor de ander.

Het is een sociaal construct. Bitcoin bestaat
in onze digitale wereld zolang mensen en een enkele kunstmatige
intelligentie vinden dat het bestaat. Het past nu niet in je
wereldbeeld en dat is niet erg. Als het maar ergens in een
wereldbeeld past, dan heeft het al bestaansrecht.

Krijn Soeteman

Een column
beginnen is als een duik in het diepe: je begint een nieuw leven. Nooit
meer kun je iets doen zonder na te denken of het misschien interessant
is voor je verhaal. Maar wie ben ik eigenlijk? Sinds 2011 ben ik aan de
slag als wetenschaps- en techjournalist.

Een van de redenen dat ik in aanraking kwam met bitcoin was onderzoek
voor een wetenschaps-tv programma Labyrint. Dat was eind 2011. Ik deed
er niets mee, maar bleef het wel volgen en heb wat dat betreft heel wat
ups en downs meegemaakt.

De Prijs,
daar ben ik niet heel erg van, ja van Buy High, Sell Low. Dat principe
heb ik onderzocht en bleek ik erg goed in. Dus ik ben van de DCA-school. Gelukkig is er voldoende ander interessants om over te schrijven met betrekking tot bitcoin!

Je kunt mij vinden op Twitter.

Lees ook eerdere columns van Krijn:

Lees meer over:
Bitcoin nieuwscolumn