Column: Goed vertrouwen
Een briljant idee. Toch iets minder briljant. Weer een goed idee. Toch weer iets minder. Op het ritme van het nieuws rond de val van de grootste crypto-exchange sinds het faillissement van Mt. Gox is het lastig ook maar iets zinnigs te schrijven.
FTX, met een oh zo sympathieke miljardair aan het roer, inmiddels ex trouwens, bleek het toch allemaal net iets minder prachtig voor elkaar te hebben dan voorgesteld. Aan de andere kant was dit misschien helemaal niet gebeurd als nog niet ex-miljardair CZ van de grootste exchange Binance niet een Twitterduit in het zakje had gedaan.
Bitcoin doesn’t care, zou ik kunnen schrijven. Het netwerk misschien niet, maar veel schade is er wel. Prijs naar beneden, miners in de problemen. Dat soort dingen.
Het komt uiteindelijk neer op vertrouwen. Blijkbaar vertrouwden heel veel mensen de baas van FTX. Sam Bankman Fried had dat. Mensen dachten dat hij de waarheid sprak. Je kon hem altijd geloven. In ogen van velen zelfs een held misschien, ooit. Nu van zijn voetstuk gevallen.
Hij niet alleen trouwens. Musk, de man die bedacht dat hij Twitter wel even naar zijn hand kon zetten, genoot ook groot aanzien. Heldenstatus. De moderne vorm van een godheid of ander bovennatuurlijk wezen. Alien misschien?
Ook de immer gladgestreken Zuck verloor het vertrouwen, maar dan van de belegger. Dag koers, zei de dagkoers. In een klap minder waard, als we dat soort lijstjes van net worth eigenlijk wel serieus moeten nemen.
De reden dat bitcoin bestaat is omdat je niemand hoeft te vertrouwen en er toch zeker van kunt zijn dat het goed gaat met je transactie. Eenmaal ondertekend en in een blok opgenomen is het gewoon gedaan: transactie klaar. Het vertrouwen staat keurig vast in de bitcoinblockchain. De reden? Je kunt iemand niet in de ogen kijken via internet en aanvoelen of het goed zit.
Gemeenschappen bestaan vaak uit niet veel meer dan een paar honderd mensen. Die kunnen elkaar kennen. Dat schept vertrouwen en het schept ook wederdiensten. Schuld zou je het ook kunnen noemen. Dit kun je onderling oplossen. Hoe groter de groepen of hoe verder van elkaar verwijderd, hoe lastiger om dat vertrouwen in stand te houden. Daar hebben we als mens allerlei systemen voor opgetuigd. Kredietsystemen, vastgelegd in kasboeken en geldsystemen met fysieke muntjes en andere objecten die dat representeren.
Het gaat te ver dat allemaal nu hier samen te vatten, maar het is vrij simpel: vertrouwen komt van twee kanten. Elke antropoloog of psycholoog zal je dat vertellen. En wij als mens voelen dat ook gewoon aan.
Online vertrouwen we ook nog best veel mensen, ook als we ze niet kennen of als het nicknames zijn. Het hangt af van je relatie met ze. Wat heb je aan elkaar? Op een techforum helpen de vreemdste nicknames elkaar, schijnbaar onbaatzuchtig. Toch wordt de persoon die zelf nooit iets terug doet al snel niet meer gehoord.
Vertrouwen rond geld is er al lang niet meer. Ja, zegt iedereen dan, de euro, dat vertrouwen we nog wel. Of de dollar. Maar kijk eens naar de jaren tussen 2008 en 2015. Toen zeiden velen heel iets anders.
Eigenlijk is het bizar dat mensen systemen vertrouwen die dingen beloven die te mooi zijn om waar te zijn. Al die leverage, al die staking coins, waar komt al die rente vandaan? Wat voor kaartenhuizen wil de op geld beluste mens allemaal instappen?
De gevolgen van deze crash zouden best binnen de perken kunnen blijven als iedereen zou beseffen dat het losstaat van de werking van bitcoin. Bitcoin zou juist gewaardeerd moeten worden op het feit dat het zich hier technisch niets van aan zal trekken. Dat het niet relevant is, zo’n beurs. Maar ja, leg dat maar eens aan je vrienden of misschien jijzelf uit als je door dit debacle kunt fluiten naar je assets op die beurs. En alle andere diensten die inmiddels afhankelijk waren van deze enorme scam rond de eigen FTT-token en Alameda Research.
Vertrouwen, het is mooi. Wie krijgt het? Zij die dichtbij je staan, hopelijk. Verder moeten ze het verdienen. En een deugdelijke administratie hebben. Dat is ook wel handig.
