‘Criminelen gebruiken cash voor witwassen, Bitcoin speelt bijrol’

"Bitcoin is voor criminelen." Nou ja, in ieder geval wel als je het aan Wopke Hoekstra en consorten vraagt. Maar een nieuw rapport van de Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication (SWIFT) laat zien dat criminelen zelden cryptocurrency's gebruiken voor witwasactiviteiten. Helemaal als je het vergelijkt met fiat geld of andere traditionele betaalmethoden.

Bitcoin is (niet) voor criminelen

Voor de gevestigde orde is het bijna een inkoppertje geworden. Wie Bitcoin zegt, noemt daarbij in één zin witwassen en criminaliteit achteraan. Dat heeft er mee te maken dat Bitcoin geld is zonder baas en zonder censuur. Het is door niemand te stoppen en iedereen mag en kan het gebruiken.

Ondanks de perceptie dat Bitcoin dé manier zou om illegaal verkregen fondsen te verdoezelen, geven criminelen de voorkeur aan fiat geld. Volgens het onderzoek met de titel Follow The Money verkiezen ze traditionele manieren om te witwassen. Criminelen gebruiken diverse methoden om hun zwarte geld wit te wassen: via een stroman, nepbv's of malafide wisselkantoren

[penci_blockquote style="style-2" align="none" author=""]"Geïdentificeerde gevallen van witwassen via cryptocurrency's blijven relatief klein in vergelijking met de hoeveelheden contant geld die via traditionele methoden worden witgewassen"[/penci_blockquote]

Al jaren richten overheden hun pijlen en schijnwerpers op het traceren van betalingen. Volgens het Bureau voor Drugs en Criminaliteit van de Verenigde Naties zijn we met ons allen ieder jaar voor ongeveer $800 miljard tot $2 biljoen aan het witwassen. Dat staat gelijk aan 2% tot 5% van het wereldwijde BBP. Maar Bitcoin komt hierin niet prominent naar voren.

Fiat versus Crypto

Het witwasrapport is opgesteld in samenwerking met financieel onderzoeksbureau Bae Systems. Ze onderzochten hoe criminelen geld door het financiële systeem heen loodsen om de frauduleuze oorsprong en eigendom te verdoezelen, alvorens het geld weer in de 'legitieme economie' terecht komt.

Het interbancaire betalingsbedrijf SWIFT noemt dat virtuele valuta hiervoor niet massaal als middel wordt aangegrepen, maar soms wel spraakmakende gevallen oplevert. In een van de genoemde gevallen zou een groep criminelen naar verluidt via ATM's gestolen gelden in cryptovaluta hebben omgezet.

Een andere zaak betrof de arrestatie en vervolging van een groep mannen nadat de autoriteiten 15.000 BTC, twee sportwagens en sieraden ter waarde van $557.000 hadden gevonden in het huis van de groepsleider. Ook noemen ze als voorbeeld de Koreaanse hackersgroep Lazarus, waar de FBI momenteel achteraan zit.

Financiële privacy

Er verschillende ontwikkelingen gaande zijn om de privacy van de Bitcoin gebruiker te verbeteren (met onder andere Taproot). Ook kun je gebruik maken van CoinJoins en andere mixers om sporen op de blockchain te wissen. In de toekomst moeten we met CoinSwaps nóg een manier hebben om Bitcoin anoniemer te maken.

Daarnaast zijn er ook privacycoins zoals Monero en Zcash die zich by default toespitsen op de anonieme betalingen.

Aan de nadere kant proberen bedrijven als Chainalysis en CipherTrace betalingen te labelen en analyseren. Ze onderzoeken de blockchain en leveren informatie hierover aan bij beurzen en overheidsinstanties. SWIFT noemt overigens wel dat cryptogeld (logischerwijs) een populair middel is bij cyberaanvallen.

Je zou overigens kunnen zeggen: als Bitcoin werkt voor criminelen, werkt het ook voor jou. Financiële privacy is een goed recht. In wezen is Bitcoin niets verkeerds en juist een neutraal en transparant (betaal)middel.

Banken en overheden wijzen dus onterecht met de vinger naar Bitcoin. Ondanks deze conclusie blijft witwassen wel een belangrijk agendapunt bij deze banken. Twee maanden geleden publiceerde de ABN Amro nog een korte documentaire over 'financiële criminaliteit'.