Column: Vertrouwen

Een grote groep mensen, of misschien juist heel klein, verdient bakken met geld met slecht uitgevoerde beloftes. Beloftes die door hun ‘zeer belangrijke problemen’ ineens moeten, zoals vrijwel altijd onzinnige controles. Dit komt voort uit de neiging mensen geen vertrouwen te gunnen. De ik-vertrouw-je-niet-dus-nu-moet-ik-dit-van-je-controleren-industrie leidt al decennia tot steeds striktere regels waardoor steeds meer mensen ze aan hun laars gaan lappen. Niemand vertrouwt je toch, dus who cares? Niemand dus.

Hoe werkt dat? Op een borrel bij het LISK-center in Utrecht, inmiddels jaren terug, sprak ik met iemand waar ik de naam helaas niet van onthouden heb. Laten we hem Frits Anton Tjibbe Ferdinand noemen, Frits voor intimi. Ik uitte mijn onvrede over de nutteloze sleepnetten die de Europese Commissie uit wilde gaan rollen om die eeuwig witwassende crimineel te pakken.

Koop gemakkelijk en snel Bitcoin bij Bitvavo. Ga aan de slag en betaal geen handelskosten voor je eerste aankoop tot €1.000 !

Oh nee, dat zag ik helemaal verkeerd, zei Frits. Hij was al druk bezig met het opzetten van een bedrijfje om crypto-transacties te monitoren en dat aan te bieden bij overheden. Dat was heel makkelijk geld verdienen, want overheden schieten in de stress, kopen het eerste dat langskomt, weten toch niet hoe het werkt, dus je product hoeft maar nauwelijks te doen wat het belooft. Daarna kraait er geen haan meer naar en heb je een contract voor het leven. En maar aan die kassa zitten.

Het briljante dwaallicht met zijn gelobby zorgt voor steeds minder privacy voor gewone mensen. Frits zou veel nuttigen werk kunnen doen als verkeersregelaar met een geel hesje. Of als koffergooier.

Het probleem is: het is zo’n makkelijk verdienmodel, die hele ‘security’ business, die moet steeds nieuwe gelovigen winnen. Constant maar weer. Nu al tijden komt een reclame op de radio voorbij van een niet bij name te noemen beveiligingsbedrijf. Gekmakend, al meer dan een half jaar! En waarvoor? Voor een vals gevoel van veiligheid. Hele huis vol camera’s, je kinderen tot in elk hoekje volgen of ze geen dingen doen die jij vroeger wel kon doen. De oprit bij de buren ook maar in de gaten houden om te kijken of de buurman of -vrouw niet heel toevallig… Dag privacy. Ondertussen worden je digitale goederen gejat. Maar daar verkopen ze geen camera voor. En Frits ook niet trouwens.

Uiteindelijk komt dit allemaal neer op een klein beetje meer vertrouwen in de mensen om je heen. De meesten zullen hun bezittingen in bitcoin bij de belastingdienst opgeven in een euro’s, een paar mensen misschien niet. Zo gaat dat. Daar hoef je geen onhoudbaar systeem voor in te richten waarin je alle bezittingen van iedereen volgt. Zelfs je gouden trouwring zul je opgeven als het aan sommige beleidsmakers ligt. Vertrouwen dus.

Of zoals mede oprichter Kevin Kelly van Wired schreef in zijn 103 punten tellend lijstje met ongevraagde adviezen:

“Getting cheated occasionally is the small price for trusting the best of everyone, because when you trust the best in others, they generally treat you best.”

Klinkt misschien wat tegenstrijdig met hoe bitcoin in de digitale wereld staat, namelijk dat je niemand hoeft te vertrouwen. Dat is dan ook het grote verschil tussen menselijke interactie die constant te wijzigen is en een oncensureerbare, niet-wijzigbare machine die altijd de waarheid moet vertellen.

Krijn Soeteman is tech- en wetenschapsjournalist en volgt bitcoin al sinds lange tijd. Hij is onder meer te vinden op Twitter.

Lees ook eerdere columns: