Column: Het mycelium
De verschrikkelijkste tijd van het jaar staat weer voor de deur. Sint, Kerst, Oud en Nieuw. Een maand van ongewild te veel eten en drinken. Zelfs als je dacht dat het wel meeviel. Een maand van geestversmallende middelen, agressie op straat en dat soort dingen. Er is een lichtpuntje: na zo’n twee maanden is het ook weer over.
Voor een feest dat niet doorging verplaatste ik naar mijn oude studentenstad Groningen. Met of zonder sluitingstijden: de gewoontes veranderen daar niet snel. Het zorgde er in ieder geval voor dat ik voor het eerst sinds februari 2020 mijn Cinevillepas weer eens gebruikt heb voor de hoognodige filmcultuur, niet onverdienstelijk in het interessante Groninger Forum. Omdat ik vooral behoefte had aan zitten en een verder donkere omgeving, maakte de film me niet uit. Half twaalf ’s ochtends en de film Descending the Mountain draaide. Prima. Deze film gaat over geestverruimende middelen en rakelt daarbij uiteraard de geschiedenis op wanneer de oorlog aan die substanties werd verklaard door Richard Nixon, in 1971 helaas president van het toen machtigste land ter wereld.
Wat heeft dat feest-dat-niet-doorging nou te maken met die door mij zo gehate ‘feestmaand’? Het zit in het woord ‘geestversmallend’ tegenover ‘geestverruimend’. Kunnen en durven denken over barrières heen. Blijer zijn met minder of ándere dingen dan louter een overdaad aan ongebruikte troep in een propvolle kast en een vervette lever. De film zette me aan het denken. In de voorzienigheid geloof ik niet, maar soms is het wel fijn om bepaalde, op het eerste gezicht misschien onlogische, verbanden te leggen. Niet omdat ze waar zijn of onwaar, maar om creatiever te worden. Dingen in een ander perspectief te kunnen plaatsen. Waarom doen we de dingen die we doen?
Paddo’s, de vruchtlichamen van hele ondergrondse netwerken of het mycelium. Niet voor niets de naam van een van de oudste bitcoinbewaarportemonnees op Android-telefoons. Verbindingen zonder weerga tussen alle mensen op de wereld met behulp van een niet te stoppen netwerk. Bitcoin dus. Prachtig. Over de richting die het project is ingeslagen hoeven we het nu verder niet te hebben. Wel over de opvallende interesse in psychedelica, zoals LSD, die voortkomen uit paddenstoelen. Op Netflix staat ook een film over paddenstoelen, Fantastic Fungi, alsof de sporen van deze aparte organismen tegelijk op meerdere plekken voet aan de grond kregen de afgelopen jaren. Ook Star Trek is tegenwoordig helemaal verwikkeld in spore drives. Het zaadje in de vorm van een spore is in ieder geval in mijn hoofd geplant. Grappig ook als je bedenkt dat Silk Road, naast dingen die ik als écht fout beschouw, ook een belangrijke spil was in het netwerk van het aan- en verkopen van geestverruimende middelen.
Al die op het eerste gezicht niet verbonden zaken gaven me wel een soort van hoop. Hoop op een andere wereld waarin meer interessant is dan miljonair worden. Dat laatste lijkt vooral te zorgen voor mensen die zichzelf opsluiten in bewaakte compounds en angstig in het leven staan…
Soms lijkt bitcoin zelf op paddenstoelen, het netwerk is gebouwd om extreem goed bestand te zijn tegen allerlei aanvallen, het vruchtlichaam, de bitcoinmuntjes, vliegen zo probleemloos overal uit zonder tegengehouden te kunnen worden binnen het digitale domein. Misschien kun je ze zelfs beter met de sporenzakjes van het vruchtlichaam.
Bitcoin is wat dat betreft al een soort van geestverruimend. Het zou nog fijner zijn als meer mensen dan onze relatief kleine community dat ook doorkrijgen. Maar ja, misschien gaat het wel als met de paddo’s: eerst verbied je het totdat steeds meer mensen doorkrijgen dat het toch anders in elkaar zit dan de meneren (en enkele mevrouwen) in (mantel)pakken ons constant proberen te doen geloven. Misschien dat we dan ook de feestdagen eens wat over het jaar kunnen verdelen zodat er wat lucht overblijft om bij te komen…
Krijn Soeteman is tech- en wetenschapsjournalist en volgt bitcoin al sinds lange tijd. Hij is onder meer te vinden op Twitter.
Lees ook eerdere columns: