Column: Journalisten en bitcoin
|
Het gebeurt niet vaak dat ik op ‘iets op Twitter’ reageer waar honderden mensen al hun plasje over gedaan hebben. Het ging om de vraag of je een journalist die iets over bitcoin of andere crypto’s schrijft serieus mag nemen als de journalist in kwestie ze zelf heeft. Sommigen zullen zeggen: je kunt de systemen niet begrijpen als je ze niet zelf gebruikt of hebt. Anderen zullen stellen dat je de systemen prima technisch kunt begrijpen als je ze niet zelf hebt, het is tenslotte geen rocket science. Voor beide opvattingen valt wat te zeggen.
Het sterkste argument is natuurlijk dat als een journalist ergens over schrijft, zowel positief als negatief, die daarmee de koers kan beïnvloeden, zeker bij het gros van de sh*tcoins. Dit is not done, net als bij journalisten die over aandelenmarkten schijven.
De tweet waar het om gaat was van technologiejournalist Daniël Verlaan van RTL. Hij schreef op 22 oktober 2021 naar aanleiding van een uitzending van praatprogramma Jinek het volgende:
“Ik heb geen crypto omdat ik als journalist onafhankelijk erover wil berichten. Vrijwel alle experts hebben zelf crypto en hebben baat bij positieve berichtgeving. Alsof je aandeelhouders van Shell uitnodigt om te praten over Shell, maar bij crypto is dat gek genoeg normaal.”
Het was een antwoord op de bekende reactie van cryptoliefhebbers in de zin van ‘wel tech- journalist, geen crypto? Hoe idioot is dat?’.
Afgezien van een aantal reacties waaruit wel degelijk goede invalshoeken naar voren kwamen, liet een groot deel van cryptotwitter, alles inclusief bitcoin, zich al snel kennen.
Het is een van de redenen dat ik een tijd geleden met mijzelf de afspraak maakte niet meer als journalist betrokken wilde zijn bij bitcoin of andere crypto-gerelateerde verhalen. Wel als publicist of opiniemaker, zoals columnist. Dat lukt over het algemeen aardig, maar ik merk dat je best vaak tegen een grens aanschurkt en er soms zelfs overheen gaat, al hoop ik natuurlijk kritisch genoeg te zijn. Het dilemma komt vaak terug. Schrijf je een soort van tutorial, maar wel op een journalistiek medium? Is het dan fanboyism, zelfs als je dat er niet mee bedoelt?
Wat als je de vraag krijgt of jij als kenner een verhaal wil schrijven over iets complex als de overgang van proof-of-work naar proof-of-stake bij ethereum?
Kan ik dat wel schrijven met mijn vooringenomen standpunt ten opzichte van proof-of-stake? Grote twijfel maakte zich van mij meester, want ja, die vraag kreeg ik. Allerlei gedachten gingen door mijn hoofd: ‘Als ik het niet schrijf, wie dan?
Iemand die überhaupt geen idee heeft van het hele veld en de eerste de beste econoom belt die eigenlijk ook geen idee heeft? Of een gelauwerde computerwetenschapper zonder eigenlijke kennis van decentrale, gedistribueerde systemen? Of, nog erger, iemand die zich voordoet als wetenschapper maar eigenlijk in de zak zit van een consortium dat belang heeft bij het zwartmaken van andere systemen?’
Drie keer zei ik: ‘Nee! ik kan het niet! Het mag niet!’ En uiteindelijk deed ik het toch. Heb ik nou mijn eigen grens overschreden? Heb ik niet mijn persoonlijke voorkeuren te veel naar voren laten komen? Achteraf geloof ik van niet, ik ben zelfs anders naar proof-of-stake gaan kijken, maar toch…
Aan de andere kant komt uit het bezig zijn met bitcoin en enkele andere crypto’s, ook bepaalde zaken die dergelijke verhalen ver overstijgen. Misschien hebben ze indirect te maken met het feit dát ik met bitcoin bezig ben. Ze zijn voor veel meer relevant.
Denk aan de enorme datahonger van overheden die zelfs tegen adviezen van onze eigen Nederlandse en Europese adviesorganen ingaan. De kans dat binnenkort alles dat een ‘digitale asset’ is tot in den treure, met alle NAW-gegevens daaraan gekoppeld, gevolgd moeten blijven worden, is groot.
Daar had ik me vermoedelijk minder in geïnteresseerd als ik dat niet door het bezig zijn met die blockchainsystemen was tegengekomen. Niet dat het iemand lijkt te kunnen schelen, want de toverwoorden ‘witwassen’ en ‘terrorismefinanciering’ hangen er spijtig genoeg aan vast.
Ook zijn er totaal andere redenen dan alleen maar tegenwaarde in euro’s dat ik bitcoin interessant en belangrijk vind. Voor zaken als vrijheid, gelijkheid, onherroepelijkheid, onwrikbaarheid en nog veel meer. Ik durf proof-of-work op dit moment dan ook te verdedigen, iets dat ik voor dat PoS-verhaal veel minder goed kon.
Ondanks dat is mijn hoop dat proof-of-work ooit relatief weinig nuttige energie zal kosten, maar vooral energieoverschotten zal opslurpen of iets anders. Zal nog even duren ben ik bang voor, al neemt het aantal ideeën hoe dat te doen wel snel toe.
Terug naar Daniël. Hij zegt wel verstand te hebben van de technieken achter onder andere bitcoin, mede omdat hij zelf bitcoin, ether en litecoin op zijn site laatjeniethackmaken.nl als donatie-mogelijkheid heeft staan (een overigens zeer handige site voor iedereen met beveiligingsvragen, van makkelijk tot complex).
Die donaties gaan vervolgens eens in de zoveel tijd naar ‘lekkere biertjes’ schrijft hij op Twitter. Lijkt me prima verdedigbaar, al zou het nog aardiger zijn als hij inmiddels de legacy-bitcoinadressen achter zich had gelaten en misschien zelfs wel Lightning aan zou bieden, maar dat vergeef ik hem.
Maar goed, hij investeert verder niet actief in crypto’s, omdat hij dat niet ethisch vindt. Valt ook wat voor te zeggen. Ik tot op zekere hoogte wel, want zoals velen spaar ik in bitcoin en speel daarnaast wat met lightning voor kleine betalingen.
Elke paar weken gaan een paar tientjes, ongeacht de koers, volautomatisch via een scriptje van Jorijn naar een exchange om een paar miljoen sats te kopen. Eigenlijk op dezelfde wijze als ik voor mijn pensioen spaar bij Bright, wat weer in zakjes aandelen gaat (al heb ik geen idee wat voor aandelen).
Al met al blijft het een dunne lijn voor journalisten en ik ben bang dat ik die af en toe overga. Ondanks dat hoop ik dat ik kritisch genoeg durf te blijven kijken naar hoe ik er zelf mee omga en het het hele landschap eromheen.
Krijn Soeteman is tech- en wetenschapsjournalist en volgt bitcoin al sinds lange tijd. Hij is onder meer te vinden op Twitter.
Lees ook eerdere columns:
Wil je op de hoogte blijven over alle ontwikkelingen?
Kom dan eens langs in onze Telegram chat, en download ook vooral onze Android Nieuws app of iOS Nieuws app!
