Banken flirten met bitcoin (BTC), bankencommissie waarschuwt voor systeemrisico’s
Steeds meer Europese banken flirten met bitcoin (BTC) of andere cryptovaluta. Maar dat brengt wél de nodige (systeem) risico’s met zich mee, zo waarschuwt het Bazel Comité van Bankentoezicht in een nieuwe discussie paper (PDF).
Bazel Comité van Bankentoezicht
In deze invloedrijke commissie, onderdeel van de Bank voor Internationale Betalingen (BIS), zetelen financiële waakhonden uit elk werelddeel. Van 2006 tot 2011 was Nout Wellink, voormalig president van De Nederlandsche Bank, nog voorzitter van deze adviesclub.
In de discussie paper adviseert men o.a. om digitale valuta ‘conservatief’ en ‘verstandig’ te reguleren. De cryptomarkt heeft een totale waarde van 194 miljard dollar, waarvan 66% naar bitcoin is gevloeid.
Digitale assets zijn te kenschetsen als zéér volatiel. Plotse koersschommelingen schrikken de meeste beleggers af. Ook banken kennen weinig tot geen exposure in deze assetklasse.
Het zijn vooral de beurzen (derivaten zoals futures en opties), actieve beleggingsfondsen en custodians die zich in deze retailgedreven markt begeven.
Banken en bitcoins
Maar daarin lijkt recentelijk een voorzichtige kentering te komen, nu Duitsland als grootste economie van Europa een nieuwe wet heeft aangenomen.
Banken en andere financiële instellingen mogen vanaf 2020 bitcoins of andere crypto gaan (ver) kopen en opslaan.
De Duitse SolarisBank, waarin ABN AMRO participeerde via het DIF-fonds, heeft al een bitcoin wallet aangekondigd.
Ook de Zwitserse SEBA bank wil de Nederlandse markt op met een trading app en een wallet. De Nederlandse regulering, die per 10 januari 2020 ingaat en waar Nederlandse cryptobedrijven zich aan moeten committeren, trekt dus ook buitenlandse spelers aan.
Lees ook – Cryptobroker Knaken: ‘Bankwetgeving toepassen op cryptosector is zéér onverstandig’
In Nederland mochten banken al bitcoin kopen of opslaan, maar was er sprake van koudwatervrees. Onder meer de Rabobank en de ABN AMRO hebben marktonderzoek gedaan naar het lanceren van een cryptowallet, maar ze trokken hun keutel terug.
Maar de ING, qua grootte de 26ste bank ter wereld, heeft afgelopen week aangekondigd als crypto custodian te willen fungeren. Gevraagd naar het waarom, wilde woordvoerder Daan Weltholt van de ING niet veel kwijt:
[penci_blockquote style=”style-2″ align=”none” author=””]‘ING ziet als innovatieleider op het gebied van blockchain / DLT in toenemende mate kansen rondom digitale activa. Bij zowel asset-backed als bij native security tokens.
ING wil de technologie achter digitale activa verder ontwikkelen om zo haar klanten toegang tot dit opkomende ecosysteem te kunnen bieden.’.[/penci_blockquote]
Crypto als ‘groot gevaar’
Terug naar het Bazel Comité van Bankentoezicht. Feitelijk herhaalt deze commissie in grote lijnen de woorden van BIS-directeur Agustin Carstens.
De Deen ziet in cryptovaluta een groot gevaar voor centrale banken. Niet alleen private systemen zoals Libra zijn een doorn in het oog, ook de open ledger technologie van bitcoin is ongewenst.
De opstellers van de paper vinden dat digitale valuta de financiële stabiliteit en (commerciële) banken in gevaar brengen. Zo staat in de paper onder meer te lezen:
[penci_blockquote style=”style-2″ align=”none” author=””]’Zodra banken de ruimte krijgen en zelf besluiten om crypto-assets of aanverwante diensten aan te bieden, dan is er in de ogen van het comité een conservatief en verstandig beleid nodig. In het bijzonder voor de assets met een zeer hoog risicoprofiel’.[/penci_blockquote]
Bazel III eisen
Hoe ziet de commissie dat banken zich moeten wapenen tegen digitale valuta?
Allereerst kan een bank zelf bitcoins of andere crypto gaan kopen. Bij een over-the-counter desk bijvoorbeeld waar miners bitcoins aanbieden. Of men besluit om derivaten in te slaan, met als onderliggende waarde bitcoins.
De commissie vindt dat cryptovaluta niet als financieel onderpand kan en mag dienen. Na de financiële crisis van 2008 zijn banken gehouden aan strengere regels, beter bekend als het Bazel III pakket.
Die eisen nemen met Bazel IV alleen maar toe. Volgens marktonderzoeker Copenhagen Economics hebben banken tot 300 tot 400 miljard euro nodig om aan de nieuwe eisen (Bazel IV die per 2027 ingaan, red.) te voldoen.
Binnen de Bazel III richtlijnen moeten banken al een mandje kapitaal aanhouden als reserve. Deze staat bekend als de zogenaamde Common Equity Tier 1 (CET1). Dat zijn aandelen en cash in eigen kas of in handen van derde partijen die ze voor de bank in bewaring houden.
Zo is een CET1 ratio van minimaal 4,5% verplicht als percentage van al het kapitaal dat de bank heeft uitstaan aan o.a. leningen en derivaten.
Crypto assets
Volgens de Bazel commissie moet het kapitaal wat in bitcoin of crypto gestoken is, van het CET1 ratio afgetrokken worden.
Dus stel dat een bank precies op 4,5% CET ratio zit en 1 miljard in bitcoin investeert, dan moet een bank ergens anders een miljard vandaan halen om haar CET1 ratio weer op peil te brengen. Een investering in crypto wordt ‘bestraft’, kun je stellen.
Digitale assets zullen kortom in de hoogte risicocategorie van een bank gaan vallen. Want volgens de commissie is het nog maar zeer de vraag of crypto wel haar belofte gaat waarmaken.
Bitcoin kopen? Ga daarvoor naar Bitvavo!
De strekking van de paper wekt geen verbazing op, omdat BIS altijd kritisch is geweest op bitcoin of stablecoins.
Carstens liet eerder weten dat centrale cryptomunten zeer ongewenst zijn en de balans tussen centrale en commerciële banken in de war kunnen schoppen.
Wanneer centrale banken zich open stellen om het geld te beheren zal dat volgens Carstens ertoe leiden er een verschuiving optreedt. Een centrale bank ziet hij immers een betrouwbaardere partij dan een commerciële bank.
Bitcoin is volgens hem één groot piramidespel die uiteindelijk om gaat vallen.
In maart dit jaar, toen hij zijn uitspraken deed, was er nog geen sprake van de Libra cryptomunt van Facebook. Ook flirtte de Europese Centrale Bank nog niet met een digitale euro.
Sterker nog: in 2020 start Frankrijk met het testen van deze nieuwe cryptomunt. Voorlopig beperkt de test zich tot zakelijk bancair verkeer, maar de panelen zijn aan het schuiven.
De discussie paper is open voor commentaar tot 13 maart 2020. Van (centrale) banken, overheden tot marktpartijen, iedereen kan op de paper reageren.
