‘Bitcoin vertoont alle eigenschappen van slecht geld’, zegt directeur van CPB

Pieter Hasekamp heeft advies voor Nederland: ‘bitcoin moet in de ban’. Dat is de strekking van een recent opiniestuk van de directeur van het Centraal Planbureau (CPB). Dat is te lezen op de website van het CPB.

Hasekamp noemt bitcoin slecht geld: onduidelijke herkomst, onzekere waardering, schimmige handelspraktijken.

Koop gemakkelijk en snel Bitcoin bij Bitvavo. Ga aan de slag en betaal geen handelskosten voor je eerste aankoop tot €1.000 !

Voor de goede orde:

Het Centraal Planbureau is een onderzoeksinstituut dat sinds 1945 economische beleidsanalyses maakt. Het is een overheidsinstantie.

Nederland en bitcoin

Gelukkig is bitcoin een nieuwe vorm van geld dat als basis een solide en robuust protocol gebruikt. Het is niet mogelijk om zomaar even in de ban te doen, je bent er dan niet vanaf. Het gaat niet weg en in andere delen van de wereld bouwt men gewoon door aan een alternatief systeem.

Of dat bouwen uiteindelijk leidt naar een wereld waarin het geldsysteem beter werkt voor veel mensen, moeten we nog zien. Het is en blijft een groot experiment. Maar dat geldt ook voor de dollar of euro in hun huidige vorm.

Een totaalverbod lijkt daarom niet mogelijk, toch komt de roep om bitcoin te stoppen steeds vaker voorbij.

Wat is er op tegen om bitcoin naast de euro en dollar te laten bestaan? Mensen een beetje keuzevrijheid geven met mogelijkheden buiten een munt om vanuit een land en/of centrale bank. In El Salvador zette de president van dat land met een wetsvoorstel zo’n stap: bitcoin is daar nu gelijk aan de Amerikaanse dollar als valuta.

En ja, je kunt er daar dus ook mee betalen. Het land omarmt het Lightning Network waarmee je goedkope transacties kunt doen. Ideaal voor transacties voor over de grens.

Goed, terug naar Nederland…

In het opiniestuk van Hasekamp gaat hij hier op in: ”Is de opkomst van cryptomunten dan een illustratie van valutaconcurrentie: moge de beste munt winnen? Dat is wat de fans van bitcoin, ether, enzovoorts graag willen geloven. De redenering is als volgt: het bestaande geld, chartaal en giraal, is ouderwets en onveilig, omdat overheden het naar believen kunnen bijdrukken en banktransacties bovendien traceerbaar zijn. De toekomst is volgens de crypto-aanhangers aan blockchain-technologie, die ervoor zorgt dat de geldhoeveelheid maar beperkt kan groeien en dat transacties veilig en anoniem kunnen plaatsvinden.”

Hij bespreekt een scenario waar het ‘slechte geld’ uiteindelijk verdwijnt, omdat niemand het meer wil accepteren. Voorlopig zien we binnen bitcoin een omgekeerde trend: overal ter wereld duiken bedrijven, regeringen en mensen op die direct of indirect iets met bitcoin willen doen.

Je kunt bitcoin op tal van manieren gebruiken, ook het simpelweg opslaan van BTC voor later is een vorm van gebruik.

Functies van geld

Hasekamp benoemt de volgens hem drie functies van geld: rekeneenheid, betaalmiddel en waardeopslag. Zijn verhaal is goed samen te vatten: ”Maar alles bij elkaar werkt het huidige geldstelsel – met onafhankelijke centrale banken, bankentoezicht en depositogaranties, een geavanceerde betaalinfrastructuur – in de praktijk behoorlijk.”

Die eigenschappen heeft bitcoin niet. De standaard kritieken komen voorbij: bitcoin is alleen geschikt voor criminelen, het is niet waardevast en je kunt het dus niet gebruiken als betaalmiddel of rekeneenheid.

In de praktijk zien we, weliswaar op kleine schaal, toch een ander beeld in de wereld van bitcoin. Miljardenbedrijven als MicroStrategy hanteren zelfs een heuze bitcoin standaard. Hoe dat uit gaat pakken is nog de vraag, maar het is dus mogelijk en er wordt mee geëxperimenteerd.

Niemand verplicht Hasekamp of iemand anders om in bitcoin te stappen. Bitcoin bestaat al náást de dollar en euro, of je het nu wil of niet.

Discussie

Hasekamp lijkt geen fan van bitcoin en een eventueel ander systeem. En dat is prima. Maar het is naïef, kortzichtig en bovendien juist gevaarlijk voor een land als Nederland om de bitcointrein aan ons voorbij te laten gaan. Er zijn strenge regels opgetuigd voor de handel in BTC en zaken daar omheen, wil je nog meer manieren verzinnen om mensen te ontmoedigen?

Het geldsysteem dat we nu hebben werkt in de praktijk behoorlijk goed voor met name een selecte groep. Een land als Nederland profiteert daar ook van, maar andere partijen en mensen die niet zo dichtbij de dollar- of eurokraan zitten denken daar allicht anders over.

Laat ‘ons’ maar aankloten met dat nepgeld. Welke vorm van geld over tien, twintig of honderd jaar dominant is weet niemand. Bitcoin is een kans om een alternatief te bouwen. Het lijkt mij niet verstandig om daar in Nederland tegenin te gaan. Dat er richtlijnen en regels moeten zijn in een land als dit, dat is logisch.

Bitcoin blijft groeien en dat zorgt automatisch ook voor meer tegenstanders. Er spelen veel belangen en dus komen er meer ‘aanvallen’. De kunst is om ook nu in gesprek te blijven gaan. Oproepen tot een verbod of het markeren van bitcoin als een grote zwendel helpt daarbij in ieder geval niet.

Om af te sluiten een quote van Hasekamp uit zijn relaas, doe er meet wat je wil: ”Maar voorzichtige regulering kan ook averechts werken: ze legitimeert cryptovaluta als een bonafide financieel product. De recente ontwikkelingen laten zien dat het tijd is om in actie te komen: hoe langer we wachten, hoe groter de negatieve gevolgen van de uiteindelijke crash.

De ultieme stap is een totaalverbod op productie, handel en zelfs bezit van cryptovaluta. Tegenstanders van zo’n verbod wijzen vaak op de aanpak van drugshandel, waar een verbod weinig effectief is gebleken. Maar hier is een cruciaal verschil: waar het verbieden van drugs de winstmarges in productie en handel vergroot, zorgt een verbod op cryptomunten juist voor prijsdaling: het product heeft zelf immers geen intrinsieke waarde en ontleent zijn aantrekkingskracht alleen aan acceptatie door anderen.”