Nieuwe anti-witwaswet: dit verandert er voor cryptobedrijven in 2019
Analyse – Wat zijn de belangrijkste wijzigingen van de Wwft voor Nederlandse cryptobedrijven? Na de succesvolle introductie van de InnovationHub in 2016 zijn de Autoriteit Financiële Markten en De Nederlandse Bank in januari 2017 de Regulatory Sandbox gestart. Dit zijn initiatieven om innovatie op het gebied van Fintech te bevorderen zonder onnodige procedurele obstakels. Het doel van deze ‘Regulatory Sandbox’ is om oplossingen te bieden voor innovatieve financiële producten en businessmodellen. De AFM en DNB keken bij hun recente voorstel aan de minister naar de bedoeling van het recht, en niet zo zeer naar de letter van de wet.
Europese anti-witwaslijn
Om bij te blijven met virtuele valuta is ook de Europese anti-witwasrichtlijn AMLD4 gewijzigd, de zogenaamde vierde herziening. In Nederland wordt deze wijziging geïmplementeerd in de Wijziging van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren terrorisme (Wwft). Momenteel is dit een wetsvoorstel, maar de wijzigingen moeten vóór 10 januari 2019 volledig zijn opgenomen in de wet en gehandhaafd worden.
Aanbieder bewaarportemonnee en virtuele valuta
Ten eerste worden er twee nieuwe begrippen toegevoegd aan de Wwft. ‘’Aanbieder van een bewaarportemonnee’’ en ‘’virtuele valuta’’. Met aanbieder van een bewaarportemonnee wordt een dienstverlener bedoeld die namens haar cliënten private keys beveilig bewaart om virtuele valuta aan te houden, op te slaan of over te dragen. Dit is bijvoorbeeld een cryptobroker als Litebit of Bitonic.
Wallet-ontwikkelaars zoals Ledger en Myetherwallet worden niet gezien als aanbieders van bewaarportemonees want zij bieden geen ‘’custodian wallets’’ aan. Dat wil zeggen dat de aanbieder van de portemonnee de private key houdt voor de cliënt. Bij deze wallets is dat niet het geval.
Crypto’s vallen buiten de verouderde bepalingen voor elektronisch geld. Maar met de nieuwe term ‘’virtuele valuta’’worden alle cryptovaluta en tokens bedoeld die niet zijn uitgegeven door een centrale bank of overheid.
UBO
De regels rond de UBO (‘ultimate beneficial owner’ of in gewoon Nederlands belanghebbende) zijn behoorlijk aangescherpt. De uiteindelijke belanghebbende van de cliënt moet worden geïdentificeerd. Voorheen was dit juridisch gezien niet altijd mogelijk, maar met de wijzigingen moet er altijd een UBO worden aangewezen. Wanneer de cliënt een rechtspersoon is, moeten er redelijke maatregelen worden genomen inzicht te verwerven in de eigendoms- en zeggenschapsstructuur van de cliënt. Als de omstandigheden rond de UBO veranderen, is de instelling verplicht contact op te nemen met de cliënt om deze veranderingen te evalueren. Bij het aangaan van een nieuwe zakelijke relatie moet de instelling ook over een bewijs van inschrijving van de UBO van de cliënt in het handelsregister beschikken.
Staten met hoger risico
Wanneer er zaken wordt gedaan met cliënten die verband houden met staten die zijn aangewezen als “hoger risico” op witwassen en financieren van terrorisme, gelden er verscherpte maatregelen. Welke maatregelen zijn dit?
Vergunning
Wanneer een ruilbeurs of exchangediensten aan wilt bieden voor het wisselen tussen fiat en crypto moet er een vergunning worden aangevraagd bij De Nederlandse Bank. Ook aanbieders van bewaarportemonnees moet hiervoor een vergunning aanvragen. Het gaat hier wel om aanbieders de ‘’custodian wallets’’. Om in aanmerking te komen voor een vergunning moet de aanvrager aantonen dat er zal worden voldaan aan alle eisen gesteld in de Wwft. Dat betekent onder meer dat de betrouwbaarheid van de aanvrager buiten twijfel moet staan.
De Nederlandse Bank kan de op grond van de Wwft verkregen gegevens en inlichtingen delen met onder meer de AIVD, de Belastingdienst, de FIOD, de Politie, de FIU, het OM, en een enquêtecommissie van het Europees Parlement zo lang dit dienstig is voor de uitoefening van hun wettelijke taken.
Hoogste standaard
Met de implementatie van de nieuwe richtlijn moet de cryptosector aan de hoogste juridische standaard voldoen onder toezicht van ongeveer tien instanties. Er zijn nog een aantal zaken die zelfs met de nieuwe richtlijn niet gedekt zijn zoals het minen, het aanbieden van non-custodian wallets en het exploiteren van een exchange zonder fiat opties en zonder wallets.
Over Clint Cabell
Clint Cabell () is een jurist gevestigd in Rotterdam met een bijzondere interesse in de blockchain en de maatschappelijke toepassing hiervan. Hij gaat de komende maanden aandacht geven hoe de blockchain – en de financiële technologie van invloed is op ons dagelijkse leven.
Meer bijdragen van blockchainjurist Clint Cabell:
Disclaimer: wij benadrukken dat aan bovenstaande tekst geen rechten kunnen worden ontleend. Bitcoin Magazine NL verstrekt geen financieel of fiscaal-juridisch advies. De bovenstaande informatie heeft enkel educatieve doeleinden. Handel in cryptomunten is zéér risicovol en geschiedt op eigen risico.
Foto: Flickr.com
