Bitcoin Focus: de totale ineenstorting van FTX
|
We hebben er weer een: een week voor in de geschiedenisboeken. Het is onrustig in de industrie na liquiditeitsproblemen bij FTX.
De koers van bitcoin zakt deze week terug onder een niveau van $16.000, mede door het negatieve sentiment wat is ontstaan. Een grote naam staat op omvallen. Maar wat is er aan de hand?
Wat is FTX?
FTX was (of is) een van de grootste cryptobeurzen van de wereld. Onder leiding van Sam Bankman-Fried (SBF) groeit het handelsplatform sinds de start in 2019 snel uit tot een bekende naam in de industrie. Een combinatie van veel marketing, groeiend handelsvolume en inspelen op hypes geeft de beurs een goed imago.
Golden boy SBF bestormt in rap tempo de top van de Amerikaanse industrie. Dat leidt tot een mooi artikel op Forbes, toen er nog sprake was van miljarden aan dagelijks handelsvolume op zijn beurs.
Om een beeld te schetsen: SBF is één van de grootste donateurs aan de campagne van Joe Biden en laat vorig jaar Tony Blair en Bill Clinton invliegen voor een conferentie op de Bahama’s. FTX zet tijdens de hype van vorig jaar ook vol in op marketing. Een advertentie tijdens de Super Bowl met Larry David of stadionrechten voor de sportarena in Miami, niets lijkt te gek.
Wanneer je handelt op een beurs ga je er als klant vanuit dat dat ook echt gebeurt met echte bitcoin. In de praktijk worden jouw trades echter alleen verwerkt in een of meerdere databases van de beurs. Pas als je geld opneemt, komt er echte bitcoin in beweging.
De handel op een cryptobeurs als FTX is te vergelijken met die van een aandelenbeurs. Als jij een aandeel koopt bij Degiro of BUX, dan ga je er vanuit dat zij dat aandeel ook echt hebben. Daar is het bij FTX misgegaan. Bovendien hebben ze veel te veel risico’s genomen met klantentegoeden.
Benieuwd naar de on-chain activiteiten achter deze hele soap? Je kunt immers alle geldstromen live en real-time volgen, al voordat FTX met statements naar buiten komt. Lees dan ook Bitcoin Focus #123: Hoe FTX explodeerde
Bijltjesdag
Bankman-Fried en consorten verdienen een fortuin met traden via Alameda Research. Dit bedrijf is in 2017 opgericht. Twee jaar later komt daar FTX als beurs dus naast te staan. Een zeer ambitieuze trader als SBF die ook nog eens een groot handelshuis bouwt en runt, wat kan er mis gaan?
Als klap op de vuurpijl is er ook nog een eigen token in het spel: FTX Token, ofwel FTT. Met die token geniet je bepaalde voordelen op het handelsplatform. Een soort AH-bonuskaart verpakt als beleggingsproduct. Deze week blijkt dat eigenlijk niemand die tokens meer wil hebben, naast Alameda en…FTX zelf.
Alameda draait veel van hun volume op FTX. SBF geeft deze week aan dat Alameda binnen afzienbare tijd stopt met handelen op zijn cryptobeurs. De vraag is of beide partijen überhaupt nog wel lang bestaan.
FTX is niet de eerste of het laatste bedrijf in deze industrie met financiële problemen. Wel gaat het de boeken in, wat er ook gebeurt.
Volgens Reuters heeft Sam Bankman-Fried geld van FTX gebruikt om gaten te dichten bij Alameda. Het zou gaan om minstens $4 miljard. Er worden verschillende bedragen genoemd, maar je kunt dus denken aan die orde van grootte.
Dit geld komt deels uit klantenfondsen. SBF heeft vermoedelijk zelf gehandeld en andere directeuren hier niet over hebben ingelicht. Volgens Reuters zijn er ook nog aandelen van het platform Robinhood gebruikt. En hier komt het: ook de FTT token is ingezet.
Binance, de art of war
Die eigen tokens zijn dus door FTX ingezet in financiële deals. Concurrent Binance is een vroege investeerder in het handelsplatform. Vorig jaar heeft Binance echter hun aandelen verkocht. Deels voor stablecoins, deels voor FTT.
Op 6 november maakt directeur Changpeng Zhao (CZ) de beslissing bekend om de overgebleven blootstelling aan de FTX-token te liquideren. En dat hebben we geweten. Al snel reageren de markten op het (negatieve?) nieuws.
Het beperken van de impact op de markt is niet gelukt. Sterker nog: het lijkt het startsein van een nieuwe periode van faillissementen. Bovenstaande tweets is het begin van een tumultueuze tijd. De token en daarmee het laatste beetje vertrouwen in de beurs lijken weg te vallen.
Al snel worden er miljarden dollars van het platform afgehaald. Uiteindelijk leidt dit tot een opnamestop. Er zijn liquiditeitsproblemen. Dat is andere taal voor: we hebben het geld waar je recht op hebt niet.
En dat komt, hoogst waarschijnlijk, vooral door het schuiven met geld naar andere plekken door SBF.
Als redder op het witte paard komt CZ vrij snel met mogelijk overnamenieuws nadat hij is benaderd door zijn ‘concurrent’ SBF om te helpen. Binance gaat, na een kijkje in de keuken, besluiten of het FTX over wil nemen. En je raadt het al: dat gaan ze niet doen.
Volgens de laatste geruchten gaat SBF momenteel opnieuw met de pet rond. Er is voor miljarden aan kapitaal nodig om de financiële gaten te dichten, naar verluidt een bedrag van 9,4 miljard dollar. Voor wat het waard is: op Twitter belooft hij dat hij zijn best gaat doen voor zijn klanten.
Ook heeft hij in een uitgebreide reeks aan tweets nog een kleine waarschuwing. Een zekere sparringspartner kan mogelijk nog wat verwachten. Dat gaat dus hoogstwaarschijnlijk over zijn oude vriend Changpeng Zhao, de CEO van Binance.
Heeft CZ met deze zetten de Chinese kunst van het oorlog voeren (The Art of War van Sun Tzu) in de praktijk gebracht? Het heeft er wel alle schijn van.
Kort nieuws over FTX
- FTX-directeur zegt sorry
- FTX US ook onder vuur door toezichthouders
- Sam Bankman-Fried verliest 93% van zijn vermogen
- Sales-afdeling stapt op: ‘We wisten niets’
- Genesis heeft $175 miljoen vast staan bij FTX
- BlockFi moet opnames stoppen na FTX-soap
Gevolgen voor klanten
Op het moment van schrijven kunnen de meeste klanten van FTX niet bij hun geld. Er is een opnamestop. Op donderdag 10 november is er voor enkele miljoenen opgenomen. Volgens de officiële communicatie heeft dit te maken met lokale eisen in de Bahama’s. Volgens Bloomberg zijn de fondsen nu helemaal bevroren in de Bahama’s.
Er is sprake van een ‘liquiditeitsprobleem’. Andere taal voor: er is geen geld om iedereen die er recht op heeft te betalen. Het is onduidelijk hoeveel er precies mist.
Het gaat in Focus vaak over het zelf opslaan van je bitcoin. Voor slachtoffers heeft dit advies weinig zin,. Wel kan het omvallen van een grote beurs als waarschuwing dienen. Bitcoin is een wereld van compromissen (of trade-offs). Je neemt of zelf je verantwoordelijkheid over je geld, of je laat dat aan een ander over.
Ben je klant van FTX? Probeer dan je transactiegeschiedenis te downloaden. Bij eventuele vragen kun je daar dan altijd op terugvallen.
Dat is handig bij situaties dat je een claim kunt indienen. Maar ook voor bijvoorbeeld je belastingen kan het noodzakelijk zijn om verantwoording af te leggen.
Houd er ook rekening mee dat FTX niet in een vacuüm opereerde. Andere bedrijven kunnen ook in de financiële problemen komen bij een definitieve val van FTX.
Consequenties
Rond dit soort situaties zijn er natuurlijk ook een hoop valse geruchten. De situatie verandert snel. Zeker in deze industrie. Binnen een week opent CZ onofficieel de aanval op FTX, is er sprake van een overname en ondertussen staat een van de grootste cryptobeurzen van de wereld flink onder water.
SBF en consorten hopen het zinkende schip nog te redden. En als dat niet lukt, waarschijnlijk op zijn minst hunzelf.
Voorlopig heeft de industrie weer een flinke deuk opgelopen. Ook is dit fiasco een aanleiding voor regelgevers wereldwijd om te benadrukken dat er meer regels moeten komen. Karine Jean-Pierre, perssecretaris van het Witte Huis, benadrukte in een persconferentie nog maar eens even het belang van regelgeving rondom cryptocurrency’s.
Vanuit de industrie wordt geschokt gereageerd. Als tegenreactie kondigen verschillende cryptobeurzen ‘proof of reserves’ aan. De bedoeling is dat cryptobeurzen hun balansen delen met de buitenwereld. Het zou het minder makkelijk moeten maken om zo te sjoemelen als FTX deed.
Het is een nieuwe stap naar meer openheid naar klanten toe. Tegelijkertijd zegt het tonen van je bitcoinbalans nog weinig over de rest van de situatie van een handelsplatform.
Kijk – & luistertips
Wil je nog meer over dit FTX-drama weten? We hebben een aantal aanraders voor je op een rij gezet.
- Analyse van Glassnode over de geldstromen van en naar FTX (YouTube)
- Jack Mallers praat met Dave Portnoy over de praktijken van FTX (Twitter stream)
- Natalie Brunell met Corey Klippsten van Swan.com (YouTube)
- Unchained podcast met Erik Voorhees en Cobie (Unchained)
Lees de hele nieuwsbrief op bitcoinfocus.nl
