De euro is dood, leve de nieuwe euro
Vandaag in Bitcoin Focus natuurlijk weer aandacht voor FTX. Maar het is ook tijd om wat verder te kijken dan het cryptodrama. Het gesprek over de digitale euro houdt politiek Den Haag bezig.
De digitale euro komt er aan. Volgens minister van Financiën Sigrid Kaag staat dat nog niet vast, maar het lijkt een kwestie van tijd voordat we naast de ‘gewone’ euro nog een nieuwe munt krijgen.
Hoe die digitale euro precies in elkaar moet zitten, is nog niet duidelijk. Dat is op te maken uit een debat met verschillende parlementsleden. De echte diehards kunnen het debat hier van afgelopen woensdag terugkijken.
Het is wel de moeite waard om even doorheen te klikken. Er is veel kritiek en er zijn veel vragen.
Digitale euro
Volgens Kaag worden alle opties afgewogen. Ook de optie om níet over te gaan op een digitale euro. Ze maakt ook een opvallende belofte: “Niemand wordt verplicht een digitale eurorekening te openen. Als hij er al komt. Dit is een proces van jaren.”
De huidige manier van betalen en sparen met de euro zal niet direct verdwijnen bij het invoeren van een digitale euro. Kaag stelt dat het naast de andere systemen moet kunnen bestaan.
Terwijl er in Nederland weerstand is, is men in Europa al aan het experimenteren. De Europese Centrale Bank (ECB) is bezig met een prototype. Opvallende namen bij deze test:
- Amazon richt zich op e-commerce betalingen
- Het Spaanse CaixaBank richt zich op peer-to-peer betalingen met telefoons
- Wordline uit Frankrijk richt zich op offline betalingen
- Het Italiaanse Nexi is verantwoordelijk voor de plekken waar je kunt betalen met de digitale euro
De ECB benadrukte eerder dat het gaat om een test, er zijn nog geen officiële opdrachten uitgegeven.
Uit bovenstaande partners is wel af te lezen wat er onder meer moet gebeuren. Europa heeft naar eigen zeggen de ambitie om minder afhankelijk te worden van techreuzen in Amerika en Azië. Bij de plannen voor ‘het digitale decennium’ horen onder meer een digitale identiteit. En waarschijnlijk dus in combinatie met een nieuwe vorm van de euro.
Er is ook gesproken over een ‘implementatiefase’ aan het eind van 2023. Wel wordt duidelijk dat de tijdlijn nog niet vaststaat, dus ze creëren genoeg ruimte om te schuiven met de panelen.
Je kunt je voorstellen dat niet alleen Nederland wat wil roepen over de nieuwe digitale euro. Kaag zegt dat ze samen op wil trekken met andere landen om de belangen van Nederland te behartigen.
En daar zit wel de crux: het lijkt erop dat Nederland zelf niet zoveel te zeggen heeft. Volgens journalist Thomas Bollen worden de plannen vooral ‘in achterkamertjes besproken‘.
Mogelijkheden
Met de euro die je nu gebruikt, zit je altijd vast aan commerciële dienstverleners. De digitale euro zou er voor kunnen zorgen dat je direct een rekening hebt bij de Europese Centrale Bank.
In het debat wordt duidelijk dat veel parlementsleden liever een ander model zien, waar commerciële banken ook nog een (grote) rol spelen. Het gesprek gaat over regels en wettelijke kaders, niet per se over de techniek.
Een belangrijk discussiepunt is de zogenaamde programmeerbaarheid. Er moet meer mogelijk worden met de nieuwe euro dan nu het geval is. Dat geldt aan de gebruikskant, maar ook aan de andere kant van de wetgever.
En daar loert een groot gevaar. Geld dat je opdrachten mee kunt geven, is heel interessant. Bitcoin is daar het perfecte voorbeeld van. Maar dat is wel gebaseerd op een eigen keuze, er is niemand die jouw bitcoin bepaalde regels op kan leggen op het netwerk zelf. Wel kun je zelf voorwaarden stellen.
Bij een digitale euro zit dat anders. Je kunt denken aan het automatisch afschrijven van belastingen of het beperken van aankopen, direct vanaf je rekening bij de centrale bank.
Extremere scenario’s zijn bijvoorbeeld dat je géén bitcoin mag kopen met je digitale euro. Op de basislaag zijn al limieten en beperkingen mogelijk.
Tijdens het debat komen dit soort scenario’s ook voorbij. Bovenstaande is niet de bedoeling, om dit soort zaken te voorkomen noemt men vaak de term ‘verankeren in de wet’.
Een aantal andere speerpunten:
- Privacy: tot welk bedrag moeten Europeanen ‘anoniem’ kunnen betalen?
- Concurrentiepositie: andere regio’s zijn ook bezig met eigen digitale munten. Is deze stap goed voor Nederland, of doen we het om er bij te horen?
- Rol van commerciële banken: je kunt je voorstellen dat de huidige financiële wereld ook graag een grote rol heeft bij een digitale euro
- Wie heeft de macht? Moet de Europese Centrale Bank alles intern regelen, met eventueel Europese bedrijven? En is die technische kennis er wel?
Hoe de digitale euro er ook uit komt te zien: het is in feite oude wijn in nieuwe digitale zakken. Dezelfde machtsblokken aan het roer, met aangepaste spelregels. En met een beetje pech een stuk minder vriendelijk voor de burger dan gepresenteerd.
De landelijke politiek kan haar zegje doen. Maar zelfs een unaniem parlement dat tégen de euro is, kan er weinig aan doen. De besluitvorming is Europees, niet lokaal.
Er is gesproken over een mogelijke implementatiefase aan het eind van 2023. Ook ligt er voor de Europese Commissie een wetsvoorstel klaar dat volgend jaar bewaarheid moet worden. Kortom: de huidige euro en bitcoin krijgen er waarschijnlijk een concurrent bij!
België
Ook in België probeert men bitcoin in een wettelijk kader te vangen. De Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FMS) ziet bitcoin niet als een effect. BTC valt dus niet in de categorie van aandelen, obligaties, opties, futures en meer van dit soort financiële producten.
Logisch, want bitcoin kent géén centrale uitgever. De richtlijn is simpel: als de uitgifte alleen door ‘computercode’ plaatsvindt, is het geen effect. Opmerkelijk genoeg vallen ook ether en andere tokens onder dezelfde categorie.
De Belgische toezichthouder benadrukt dat dit niet betekent dat er geen regels gelden. Als je bitcoin gebruikt als betaalmiddel gelden er ook gewoon regels. Net als in andere Europese landen moeten dienstverleners in de industrie ook ‘gewoon’ voldoen aan lokale wetten en regels.
Veel lidstaten van de EU wachten ook op de invoering van nieuwe regels op dit continent. Aan het begin van 2023 buigt de Europese Commissie zich over de Markten in Crypto-Activa Verordening (MiCAR).
Dit moet Europa helpen met de stap naar duidelijke regels en richtlijnen voor bedrijven in de wereld van bitcoin.
Lees ook: Europa als surveillancestaat
Meer nieuws
Bitcoin is grenzeloos, en een stuk vrijer dan de eerder besproken digitale euro. Dat betekent echter niet dat je zomaar overal mee wegkomt als je het gebruikt. De fiscale inlichtingendienst (FIOD) heeft op woensdag 16 november een man aanhouden op verdenking van witwassen met bitcoin. Het gaat om een 43-jarige man uit Veendam.
Bitcoin miners hebben het moeilijk. Een dalende koers, hoge energieprijzen en stijgende rentes zijn zomaar een paar redenen waarom dit het geval is. De concurrentie is moordend op het netwerk. En ook de grote spelers hebben het lastig. Een voorbeeld in de praktijk: Core Scientific maakt een verlies van $1,7 miljard dit jaar.
Het is de beurt aan een volgende Britse bank die stopt met transacties van en naar bitcoinbeurzen. Klanten van Sterling Bank moeten op een andere manier te werk gaan. De reden? ‘Het is een hoog risico en wordt vooral gebruikt voor criminele activiteiten’.
Een nieuw gerucht uit Rusland: men overweegt een nationale bitcoinbeurs op te tuigen.
El Salvador is ook nog druk in de weer met bitcoin. Een nieuw wetsvoorstel moet de stap naar bitcoin staatsobligaties makkelijker maken.
Steun ons!
Je leest nu een gratis preview editie van Bitcoin Focus. Wil je ons steunen met een donatie? Bekijk onze donatiepagina.
FTX
Om af te sluiten nog een paar FTX-updates:
Oprichter Sam Bankman-Fried verschijnt op 30 november tijdens het Dealbook Summit. Hij zal daar praten met een journalist van The New York Times. Amazon kondigt ook alvast een serie over FTX aan.
Ook wil het Amerikaans congres nog dit jaar een hoorzitting over het fiasco.
Heb je de soap rondom FTX gemist? Lees dan onderstaande artikelen en je bent weer helemaal bij. Alhoewel, de situatie verandert continue.
PS. Oh, Sam Bankman-Fried zei deze week trouwens ook weer sorry. Dit keer tegen zijn voormalig personeel.
